„მეგობრებო, სასიხარულოა, რომ ფეისბუკზე საინტერესო დიალოგი გაიმართა ლარის კურსის ცვალებადობის შესახებ. ამ საკითხებზე ცნობილ ავტორიტეტების: დემურ გიორხელიძის, ლია ელიავას, იოსებ არჩვაძისა და სხვების გვერდით რომან გოცირიძემაც გამოთქვა თავისი მოსაზრებები. გაჩნდა პრობლემის ახლებური ხედვა და პასუხისმგებლობა, არა მარტო მონეტარული სისტემის, არამედ ფისკალური სფეროს პოლიტიკურ პირებზეც გადანაწილდა.
ჩემი აზრით ეს ძალიან კარგია და უფრო საინტერესოს ხდის დიალოგს ფეისბუკის მომხმარებელთა შორის.
ამ პოლემიკაში მუმივად ვიყავი ჩართული. მოკლე რეპლიკებით გამოვხატავდი ჩემს დამოკიდებულებას პრობლემისადმი. ახლა მინდა უფრო ვრცლად ვისაუბრო ამ, ჩვენი ეკონომიკის ძირითად საკითხზე.
მაკროეკონომკაში, სადაც მონეტარისტული პარადიგმა ბატონობს, უდიდესი მნიშვნელობა ენიჭება ”სამების შეუძლებლობის” ჰიპოთეზას. ეს უკანასკნელი გოლისხმობს, რომ ქვეყანას, რომელიც ვითარება საბაზრო პრინციპებზე არ შეუძლია:
1..ფიქსირებული საცველი კურსის,
2.კაპიტალის თავისუფალი მოძრაობის,
3.დამოუკიდებელი ფულადი პოლიტიკის
ერთდროული განხორციელება. შესაბამისად ”სამების შეუძლებლობის” პრობლემა არსებობს საქართველოშიც. მეტიც საქართველო, როგორც საერთაშორისო მონეტარული ფონდის წევრი ქვეყანა, ვალდებულებს დაიცვას მისი მთავარი მოთხოვნა, კაპიტალის გატანის ნაცვლად, შეუზღუდავად აწარმოოს ფულადი ტრანსაქციები მსოფლიოს მაშტაბით და უზრუნველყოს, ფულის ეს ნაკადები დე-ფაქტო კონვერტაციით. გამოდის, რომ მსოფლიოს ფულადი სისტემის წევრობა და ის ვალდებულებები, რაც აქედან გამომდინარეობს, ჩვენ ქვეყანას აყენებს მარტივი არჩევანის წინაშე. ანუ, აირჩიოს ფიქსირებული საცვლელი კურსსა და დამოუკიდებელ ფულად პოლიტიკას შორის ერთერთი.
როგორც ეროვნული ბანკის, არაერთი განცხადებებიდან ვიცით, ჩვენ ქვეყანაში არის ლარის მცურავი (მოდრეიფე), არაფიქსირებული საცვლელი კურსი (რაც ჩემი აზრით, რბილად რომ ვთქვა საკამათოა, მაგრამ ამჯერად მივიღოთ ისე, როგორც დეკლარირებულია). მაშასადამე, საქართველოს არჩევანი ცხადია: კაპიტალის თავისუფალი მოძრაობის პირობებში აწარმოოს დამოუკიდებელი ფულადი პოლიტიკა. ეს კი ქმნის პირობებს, -საცვლელი კურსი ჩამოყალიბდეს, გარეგანი ჩარევების გარეშე, საკუთარ საფუძველზე. რაც, ექსპერტების ავთანდილ სილაგაძისა და დემურ გიორხელიძის მოსაზრებას, რომ ეროვნული ბანკის ჩარევები ფულის კურსის მდგრადობის შესანარჩუნებლად მთლად ჯანსაღი ფორმით არ ხორციელდებოდა, ადასტურებს.
შექმნა, თუ არა ბიუჯეტის დეფიციტმა ლარის ნომინალური კურსის ვარდნის საფრთხე? სანამ მსჯელობას დავიწყებდეთ განვმარტოთ, რას ნიშნავს ”ბიუჯეტის დეფიციტი”. ბიუჯეტის დეფიციტი არის, მთავრობის ვალებულების შეუსრულებლობა ხალხის წინაშე, რაც მიმოქცევაში ფულის მასის შემცირებით გამოიხატება. მას როგორც წესი აქვს ანტიიმფლაციური ეფექტი. გამოდის, რომ შექმნილმა საბიუჯეტო დეფიციტმა, შეამცირა ეკონომიკის ზრდის ტემპი და ასევე შეამცირა ინფლაციის მოსალოდნელობები, რაც უნდა გამოხატულიყო ლარის ნომინალური კურსის სტაბილურობაში,“- წერს იაკობიძე.