არასაპარლამენტო ოპოზიცია, უკვე რა ხანია საარჩევნო კოდექსის შეცვლას მოითხოვს, რომ ყველა კვალიფიციურ სუბიექტს საარჩევნო კომისიაში თითო წარმომადგენელი ჰყავდეს, სარეკლამო დრო ტელევიზიებში თანაბრად განაწილდეს, შესწორდეს საარჩევნო სიები და ა.შ. ამ მოთხოვნას არასამთავრობო ორგანიზაციებიც შეუერთდნენ და უკვე მერამდენედ სთხოვეს ხელისუფლებას, რომ კოდექსის შესწორებაზე მუშაობა დაიწყონ, მაგრამ მათ მოთხოვნას ხელისუფლებიდან არავინ გამოხმაურებია.
მოგახსენებთ, დღეს სახელისუფლებო გუნდში შემავალი პოლიტიკური სუბიექტები, ოპოზიციაში ყოფნის დროს, გაუთავებლად საუბრობდნენ საარჩევნო კანონმდებლობაში ცვლილებების აუცილებლობაზე და სწორედ იმას მოითხოვდნენ, რაზეც დღეს არასამთავრობოები საუბრობენ.
სწორედ ამიტომ დავინტერესდით, რას ფიქრობენ კოალიცია „ქართულ ოცნებაში" შემავალი პოლიტიკური პარტიები არასაპარლამენტო ოპოზიციისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების მოთხოვნებთან დაკავშირებით:
„ალიას" პარტია თავისუფალი დემოკრატების" წარმომადგენელი, გია ცაგარეიშვილი:
- მოვისმინე პოლიტიკური პარტიებისა და ორგანიზაციების მოწოდებები. ამ საკითხში პრობლემურს ვერაფერს ვხედავ. ღია კარის მტვრევა არ არის საჭირო. საკონსტიტუციო კომისიაც შექმნილია და იქ უნდა გადაწყდეს საარჩევნო სისტემასთან დაკავშირებული ამბავი. საარჩევნო კოდექსში ბევრი რამ არის შესაცვლელი, ამაზე არავინ არ ვდაობთ და შევიტანეთ კიდეც ძალიან ბევრი ცვლილება მასში 2014 წლის ადგილობრივი არჩევნების ჩატარებამდე.
- თუმცა, სფეროს ექსპერტები აღნიშნავენ, რომ ის ცვლილებები ფასადური იყო.
- რამდენად ფასადური ცვლილებები იყო, ამას ხალხი განსაზღვრავს არჩევნების დროს. ჩვენ ფასადურ ცვლილებებზე არ ვართ ორიენტირებული. როცა ფასადურ ცვლილებებზე საუბრობენ, ალბათ, ერევათ მისამართი და ძველი ხელისუფლება ვგონივართ. თუმცა არ მიკვირს ამ არასაპარლამენტო ოპოზიციის ბევრი წარმომადგენლის. ყველაფერი მახსოვს და როცა ფასადურობასა და იაფფასიანი ქულების მოხვეჭაზე საუბრობენ, ყველამ თავის გულში ჩაიხედოს, რას აკეთებდნენ 2007 წლის 7 ნოემბერს, რა სიტყვებით გამოდიოდნენ პარლამენტში. დღეს მათგან იაფფასიან სპეკულაციებს ვერ ავიტან.
- არააპარლამენტოების მოთხოვნები იცით. თუ აპირებთ, რაიმე შცვალოთ 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებამდენ?
- საშემოდგომო სესიის დასრულებამდე ვფიქრობთ, შეიქმნას კომისია, რომელიც ამ საკითხზე იმუშავებს. ამგვარი კომისია იყო კიდეც შექმნილი, სადაც სამუშაო პროცესში ჩართულები იყვნენ არასაპარლამენტო და საპარლამენტო ოპოზიციის წარმომადგენლები, ხელისუფლება სრული შემადგენლობით.
- არასაპარლამენტო ოპოზიცია ამბობს, რომ ამ ფორმატმა არ გაამართლა.
- თუ ასე ამბობენ, გამოდის, რომ აზრი არაფერს არ აქვს. მაშინ ეს ფრიად პატივსაცემი ადამიანები თავისთვის დასხდნენ, ჩვენ - ჩვენთვის, არასამთავრობოებმა საკუთარი ვარიანტი დაწერონ და ვისხდეთ ასე. ამ არასაპარლამენტო ოპოზიციას ორიენტირი აქვს არეული. როცა „ქართულ ოცნებაზე" საუბრობენ, „ნაციონალები" ელანდებათ. რატომ ხდება ეს ასე, ვერ ვხვდები. ვიძალადეთ ვინმეზე, გავაყალბეთ, თუ რა ხდება?! კოდექსზე მუშაობა არ არის პრობლემა, ამ კოდექსში თუ რამე წუნია, უნდა გამოსწორდეს.
- ბატონო გია, ისე საუბრობთ, თითქოს, ეს საკითხი ვიღაც სხვაზეა დამოკიდებული. თქვენს ხელშია ბერკეტი, რომელიც ამ წუნს გამოასწორებს. 2 წელი არ იყო საკმარისი იმისთვის, რომ ძირეული ცვლილებები განხორციელებულიყო? მარტო საარჩევნო ბარიერის ცვლილება ხომ ვერ შველის საქმეს?!
- მარტო ბარიერი არ შეცვლილა. ბევრი რამ შეიცვალა. მართალია, სხვა წვრილმანებია, მაგრამ ისინიც მნიშვნელოვანი. დროზე რომ საუბრობთ, რა დროზე ლაპარაკობთ, 2012 წლის 1-ლი ოქტომბრის შემდეგ საქართველოში სულ წინასაარჩევნო პერიოდია. ახლა საპარლამენტო არჩევნები მოდის. მე ამ ადამიანების წუხილი მესმის და ვფიქრობ, რომ არ უნდა მოვაქციოთ ამ საკითხის განხილვის პროცესი ფორსმაჟორში.
- და რას ელოდებით? რატომ აყოვნებთ საკითხზე მუშაობის დაწყებას? ოპოზიციაში რომ იყავით, ხომ იგივე მოთხოვნებს აყენებდით, რაზეც არასამთავრობოები საუბრობენ. მაშინ თუ არ ვარგოდა კოდექსი, ახლა გაკეთილშობილდა? ამიტომაც ამბობენ, რომ კარგად მოერგეთ გოგორიშვილი-მაჭავარიანის დაწერილ საარჩევნო კანონმდებლობას, ინაღდებთ მომავალ არჩევნებში გამარჯვებას.
- ჩვენ ერთი რამ გვემუქრება - ამომრჩევლის ხმა, რომელიც შეიძლება ჩვენს წინააღმდეგ იქნეს გამოყენებული და ამას ყველა ვითვალისწინებთ. ვინც საარჩევნო ბარიერი გადალახა, იმათ უხვად აქვთ სარეკლამო დრო, დაიკავეს საუბნო კომისიებში ადგილი. ახლა, ჩვენ, მეტი რა ვქნათ, ვინმეს დავუთმოთ ადგილი? ჩვენ, ეს ერთი ადგილი, პატიოსან ბრძოლაში გვაქვს მოგებული. ეს არ არის გარმონი, რომელიც გაიწელება და ყველას დაიტევს. ამ პარტიების დაფინანსებას კიდევ ვერცერთი ბიუჯეტი ვერ გასწვდება.
- რა განწყობაა კოალიციაში ამ საკითხთან დაკავშირებით? არის მზაობა, რომ ამ თემაზე მუშაობა დაიწყოთ?
- „თავისუფალ დემოკრატებს" არ გვაქვს პრობლემა. დღეს კოალიციის წარმომადგენლებსაც ვკითხე და მათაც იგივე განმიცხადეს.
„ალია" „რესპუბლიკური პარტიის" წევრს, პარლამენტის იურიდიული კომიტეტის თავმჯდომარეს, ვახტანგ ხმალაძესაც ესაუბრა:
- ბატონო ვახტანგ, არასაპარლამენტო ოპოზიციისა და არასამთავრობოების მოთხოვნა გეცოდინებათ საარჩევნო კოდექსთან დაკავშირებით.
- ჯერ მსჯელობა არ დაწყებულა და ვერ ვიტყვი, გავიზიარებთ თუ არა მათ რეკომენდაციებს. თუმცა, ის, რომ საარჩევნო კოდექსში ცვლილებებია გასატარებელი, ბევრჯერ გვითქვამს და ვაპირებთ კიდეც.
- დროში არ იწელება ამ საკითხის განხილვა? გასული არჩევნების წინ ამბობდით, რომ ცოტა დრო იყო და ამის გამო ვერ ხორციელდებოდა ძირეული ცვლილებები. ხომ არ მიგყავთ საქმე იქითკენ, რომ ფაქტის წინაშე დავდგეთ და ისევ უცვლელი კანონმდებლობით მოგვიწიოს არჩევნების ჩატარება 2016 წელსაც?
- მართალი ხართ, თავის დროზე უნდა დაიწყოს განხილვა. საარჩევნო სისტემა პრობლემურია და ეს საკითხი ჯერ საკონსტიტუციო კომისიის ფარგლებში უნდა გადაწყდეს. მერე კონსტიტუციაშიც იქნება ცვლილება შესატანი, რაც გარკვეულ სირთულეებთანაა დაკავშირებული. ეს საკითხი, მარტო ჩვენი კომიტეტის ფარგლებში განსახილველი არ არის, თუმცა, საბოლოოდ ყველაფერი იურიდიულ საკითხთა კომიტეტში მოვა და ამაზე ვიმსჯელებთ. ამჯერად ფარული მოსმენების საკითხზე ვმუშაობთ. ყველაფერს თავისი დრო აქვს.
- როცა ოპოზიციაში იყავით, მაშინ ხომ ასახელებდით ამ საკითხს ერთ-ერთ ნომერ პირველ პრობლემად, ახლა რატომ გადაიდო გვერდზე?
- ჩემგან თუ მოგისმენიათ ოდესმე კმაყოფილება საარჩევნო კანონმდებლობის გამო? გინდა ოპოზიციაში ყოფნისას, გინდა ხელისუფლებაში ყოფნისას. არის საკითხები, სადაც პოლიტიკური შეთანხმებაა საჭირო, რაც ძალიან რთულია. არის საკითხები, რაც დღეს და ხვალ არის გასაკეთებელი, ამის გამო სხვა საკითხების გადადება გვიწევს დროებით, ერთდროულად ხომ ვერ გავაკეთებთ ყველაფერს?!
- როდის დაიწყებთ ამ საკითხზე მუშაობას?
- ამჟამადაც დაწყებულია ამაზე საუბარი. ყველაფერი კამერების თვალწინ არ ხდება. კამერებთან უკვე შეჯერებულ საკითხს გავიტანთ ახლო მომავალში.
P. S. „ეროვნული ფორუმისა" და „კონსერვატიული პარტიის" პოზიციითაც დავინტერესდით, თუმცა მათთან დაკავშირება ვერ შევძელით.
დიანა ლიპარტელიანი
გაზეთი „ალია"