შინაგან საქმეთა ყოფილი მინისტრი კობა ნარჩემაშვილი სამოქალაქო დაპირისპირების საფრთხეს რეალურს უწოდებს.
გაზეთ "პრაიმტაიმთან" ექსკლუზიურ ინტერვიუში ნარჩემაშვილი აცხადებს, რომ "ნაციონალური მოძრაობის" მშვიდად წასვლა არ მოხდება.
"ახალგაზრდულ ორგანიზაციებს შორის დაპირისპირებამ საზოგადოება დააფიქრა და თითქმის დაარწმუნა იმაში, რომ პროცესების მართვის ბერკეტები ვიღაცამ ხელში აიღო. საკამათო თემად რჩება მხოლოდ ის, ვინ მართავს ამ პროცესებს. ხალხი, რომელიც მიიჩნევს, რომ პროვოკატორი „ნაციონალური მოძრაობაა", პარალელებს ავლებს 2003 წლის წინარევოლუციურ პერიოდთან. ისინი კი, ვინც ამაში ხელისუფლების კვალს ხედავს, არგუმენტად ერთ-ერთი მაღალჩინოსნის ამასწინანდელ ინტერვიუს იშველიებს, სადაც დაწვრილებით აღიწერა, რომ ნაციონალები ზონდერჯგუფებს ქმნიან და ამაზე მითითება მათ სააკაშვილისგან მინსკში მიიღეს.
„პრაიმტაიმმა" გადაწყვიტა, მკითხველს ინტერვიუ კობა ნარჩემაშვილთან შესთავაზოს, ვინაიდან სწორედ ის ფლობდა ყველა ინფორმაციას 2003 წელს, სად, რა ვითარებაში, რა რესურსით და ვისი მხარდაჭერით გეგმავდა ეს პოლიტიკური ძალა ხელისუფლებაში მოსვლას და ერთად ვნახოთ, ხედავს თუ არა მსგავსებას ამჟამინდელ პროცესებთან შინაგან საქმეთა ყოფილი მინისტრი: დღეს დიდი დავაა თემაზე, დაპირისპირება, რომელმაც ქუჩაში გადაინაცვლა, ხელისუფლებამ დაგეგმა თუ „ნაციონალურმა მოძრობამ". მაშინ, როდესაც თქვენ შინაგან საქმეთა მინისტრი იყავით, „ნაციონალური მოძრაობა" ოპოზიციაში იყო. და დღესაც ოპოზიციაშია. ხედავთ მსგავსებას მიმდინარე და მაშინდელ პროცესებს შორის? ხელწერა თუ გეცნობათ?
პირდაპირ გეტყვით, რომ ამ ხელისუფლებას მსგავსი ღონისძიებების დაგეგმვისთვის არ სცალია. დღემდე ხელისუფლების ძირითადი ნაწილი დაკავებულია იმაზე ფიქრით, სკამი როგორ შეინარჩუნოს. პირდაპირ გეტყვით, ხელისუფლებისთვის ბრძოლა ჯერ არ დამთავრებულა. სანამ ადგილობრივი არჩევნები იქნებოდა და უგულავა თანამდებობიდან წავიდოდა, ხელისუფლების საკითხი დღის წესრიგში იდგა, არ იყო გადაწყვეტილი. მიუხედავად იმისა, რომ ცენტრალურ ხელისუფლებას „ქართული ოცნება" ფლობდა, ის ადგილზე სიტუაციებს ვერ აკონტროლებდა და რაც მთავარია, ვერ აკონტროლებდა თბილისს. ადგილობრივი არჩევნების ჩატარების შემდეგ ეს საკითხი თითქოს უნდა გადაწყვეტილიყო, მაგრამ შემდეგ ეს პროცესები თვითონ ხელისუფლებაში წავიდა. მხედველობაში მაქვს პრემიერისა და პრეზიდენტის დაპირისპირების შესახებ წამოჭრილი საკითხი. აქვე გეტყვით, რომ, ჩემი აზრით, აქ არ უნდა იყოს პიროვნული დაპირისპირება. ეს ყველაფერი კონსტიტუციასთან დაკავშირებულმა გაუგებრობებმა წარმოშვა. ერთი სიტყვით, ხელისუფლებაში დიდი ნაწილი თავისი ადგილის დამკვიდრებით არის დაკავებული. პრინციპში, კოალიციური ხელისუფლება ასეთი პროცესებისთვის თავიდანვეა განწირული... რაც შეეხება, თქვენი კითხვის მეორე ნაწილს, გეტყვით, რომ ბოლო დროს განვითარებული მოვლენები თავისი ფორმით „ნაციონალური მოძრაობის" ხელწერას, რა თქმა უნდა, ჰგავს. თუმცა დღევანდელი ობიექტური რეალობა აბსოლუტურად განსხვავებულია 2003 წლისგან. ასე რომ, რევოლუცია მოსალოდნელი არ არის. თუმცა, ამ პროცესებმა, ანუ დაპირისპირებამ „თავისუფალ ზონასა" და „თავისუფალ თაობას" შორის, ერთი რამ გამოკვეთა: რამდენად დაინტერესებულიც უნდა იყოს ხელისუფლება, ან ოპოზიციური ძალა რაიმე პროცესის წარმართვით, ან არწარმართვით, ეს მარტო მათზე არ არის დამოკიდებული. ამ ვითარებაში აუცილებლად ხალხი იტყვის გადამწყვეტ სიტყვას. ამ ვითარებამ გამოაჩინა, რომ ავტორი მარტო ხელისუფლება ან ოპოზიცია კი არ არის, არამედ ხალხიცაა და ყველაფერი ისე არ იქნება, როგორც ამას რომელიმე პოლიტიკური გუნდი გადაწყვეტს.
ძალიან მიამიტად მიგიჩნევთ ჩვენი მკითხველი, თუ ფიქრობთ, რომ „თავისუფალი ზონა" ან „თავისუფალი თაობა" არის ხალხი...
ყოველ შემთხვევაში, ეს არის ტენდენცია. ეს მანიშნებელია იმის, რა შეიძლება ხვალ მოხდეს, თუ ნაციონალების თავხედობას ბოლო არ მოეღო. თუ ნაციონალები მოინდომებენ, რომ საზოგადოებას ციდან ჩამოფრენილ ანგელოზებად, ან დაჩაგრულ ძალად მოაჩვენონ თავი, თუ იტყვიან, რომ ისინი სინდიკატი კი არა, ხელისუფლება იყვნენ, ხალხი ეტყვით, რომ აღარ არის 2003 წელი, როგორც მაშინ მოგვატყუეს, ისე აღარ მოვტყუვდებით და ახლა მარტო ხელისუფლებასთან კი არა, ჩვენთანაც გექნებათ საქმე და საქმე გექნებათ არა მარტო საარჩევნო ყუთებთან, არამედ ყველგან, მათ შორის ქუჩაშიც.
__ პროცესების განვითარების დინამიკა ემსგავსება 2003 წლის რევოლუციამდელ მდგომარეობას?
_ ხელწერა ერთია.
__ გინდათ თქვათ, რომ ეს მათი დაგეგმილი პროვოკაციაა?
_ რა თქმა უნდა, ამაში ორი აზრი არ არის. „ნაციონალური მოძრაობა" ყოველთვის ეფექტური იყო უპირობო მანდატის პირობებში. ამიტომაც ყოველთვის ასეთ მანდატს ითხოვენ. ისინი მხოლოდ მაშინ იხევდნენ უკან, როდესაც შიშველ ძალას ეჯახებოდნენ. მხოლოდ ამ შემთხვევაში ასწორებდნენ საუბრის ტონს ოპოზიციასთანაც და კონკრეტულ ადამიანებთანაც. როდესაც ვინმეზე შეეძლოთ გადავლა, ამაში ვერანაირ პრობლემას ვერ ხედავდნენ. 2012 წლის ოქტომბერშიც ეს ძალა რომ არ დაენახათ, უკან არაფრით დაიხევდნენ. წარმოიდგინეთ, მილიონ ხმას ყრიდნენ, მაგრამ შედეგად მაინც 40 პროცენტი ჰქონდათ. მეტს ვეღარ ჩაყრიდნენ. ამის იქით რაღა რჩებოდათ? - ან უნდა დარეოდნენ ხალხს, დაეხოცათ, იმ დროს როცა ხელისუფლებაში იყვნენ და პასუხისმგებლობა მათზე იყო, ან უკან უნდა დაეხიათ. ასე რომ, მათი ხელწერა არ იცვლება. თუ დააკვირდებით, დღეს „ნაციონალური მოძრობა" ორ ჯგუფად არის გაყოფილი: ერთი ჯგუფი დილით ყვირის, დანაშაული იმატებსო, მეორე კი საღამოს, თუ ვინმეს რეიდის დროს დაიჭერენ, როცა პოლიცია პრევენციას მიმართავს, ყვირის, რატომ იჭერთო.
__ ეს თქვენთვის ნაცნობი ტაქტიკაა?
_ რა თქმა უნდა, ძალიან ნაცნობი ტაქტიკაა. ნაციონალები უკან არაფერზე დაიხევენ. აქვთ ეს მხარდაჭერა, რომელიც შეძლეს, რომ სხვადასხვა გზებით მოეპოვებინათ დასავლეთში. ისინი პირდაპირი და გადატანითი მნიშვნელობით ერთ ენაზე ელაპარაკებიან დასავლეთს. ამას გარდა, მათი ლობისტებიც, რა თქმა უნდა, თავისას აკეთებენ. 9 წლის განმავლობაში ამ ლობიზმში ჩაყრილ ფულსა და დასავლეთის ნოსტალგიას ამ ეგზოტიკური ქვეყნისადმი, რომელიც მილიონებს არ იშურებს ხელისუფლების ქება-დიდებისთვის, ტყუილად არ ჩაუვლია. ეს ხალხი ამ დასავლელი ლობისტებისთვის საკმაოდ ძვირფასი ხალხია. შესაბამისად, ნაციონალებიც ცდილობენ, რომ ეს კოზირები ხელიდან არ გაუშვან. ამ ფონზე კი ხელისუფლებაც დიდწილად უკბილო აღმოჩნდა ამათთან ურთიერთობაში და იმის ნაცვლად, რომ მათთვის ხმა ჩაეკმენდინებინა, საშუალება მისცათ, ეს კოზირები გამოეყენებინათ. როდესაც ნაციონალებმა იგრძნეს, რომ მათ მაინცდამაინც ვერაფერს აკლებენ, რატომ არ უნდა იოცნებონ და იზრუნონ, რაც ჰქონდათ, იმის დაბრუნებაზე?
ადამიანები, რომლებიც მიიჩნევენ, რომ უკანასკნელ ხანს განვითარებული მოვლენები მართულია, ასეთ დინამიკას დებენ: ჯერ საუბრობენ ექსპერტები, რომ ოქტომბერში არეულობა იგეგმება, შემდეგ შინაგან საქმეთა მინისტრი შიფრავს დეტალურად, რა ხდება ჩვენს ქვეყანაში. საუბარია იმ ზონდერჯგუფების შექმნაზე, რომლებსაც დირექტივები მინსკში სააკაშვილთან შეხვედრის შემდეგ მიეცა... და ბოლოს, დაწყებული ინციდენტი ქუჩაში... თქვენი აზრით, რა არის ეს ყველაფერი? თუ დანაშაული სახეზეა და ცნობილია პირველი პირისთვის, მაშინ რატომ არ აღიკვეთება ეს დანაშაული? ან კიდევ, თუ მხოლოდ ინფორმაცია არსებობს, მტკიცებულების გარეშე, მაშინ, ცხადია, უნდა არსებობდეს სხვა მექანიზმები პროცესების განვითარების წინააღმდეგ. რასთან გვაქვს საქმე?
საქმე გვაქვს კულისებსმიღმა მოქმედებებთან. რაც შეეხება მინისტრის განცხადებას, ჩემი აზრით, ამას უნდა მოჰყოლოდა მოქმედება. 500 კაცი თუ არა, ალბათ, 5 მაინც უნდა აღმოეჩინათ, ვისზეც ვიტყოდით, რომ ეს ამას აკეთებდა. თუმცა, ფაქტია, რომ კვამლი უცეცხლოდ არ არსებობს. დარწმუნებული ვარ, რომ ასეთი კონსპირაციული შეხვედრები არსებობს. ამ შეხვედრებზე, რა თქმა უნდა, იხილება ეს თემები.
__ მინსკი ასეთი შეხვედრების ადგილად 2003 წელსაც აქტუალური არ იყო?
_ არა, მაშინ სხვა ქალაქები იყო აქტუალური. ბევრგან იგეგმებოდა ხელისუფლების ხელში ჩასაგდებად კონკრეტული ღონისძიებები. პირდაპირ გეტყვით, რომ „ნაციონალური მოძრაობა", რომელსაც მაშინ ჩაიკოვსკის ქუჩაზე ჰქონდა ოფისი, ოცნებობდა იმაზე, რომ ჩვენ ვიღაც მოგვეკლა, გვეცემა და ა.შ. რაც შეიძლება მეტი პროვოკაცია უნდა მოეწყოთ იმისთვის, რომ ჩვენ მას წამოვგებოდით. ამის გარდა, ჰყავდათ შეიარაღებული ჯგუფები. ერთ-ერთი ხელმძღვანელი კეზერაშვილი იყო. ეს ჯგუფები მაშინ პარლამენტში იყვნენ შეჭრილები.
__ სხვა ხელმძღვანელები ვინ იყვნენ?
_ არ მინდა მათი დასახელება, რადგან დღეს ისინი აქტუალურები არ არიან. ისინი სხვადასხვა მიზეზებით გაემიჯნნენ „ნაციონალურ მოძრაობს". თორემ დღეს ეს ხალხი ცოცხალია და თბილისში ცხოვრობს. მათაც ჰყავდათ ზონდერჯგუფები. მთავარი ის არის, რომ ეს ადამიანები საზარბაზნე ხორცად იყვნენ განწირულნი. ჩვენ, ხელისუფლებას, რომ გადაგვეწყვიტა და ის შენობები გაგვეთავისუფლებინა, რომლებიც მათ ჰქონდათ დაკავებული, რასაკვირველია, ისინი ყველანი დაიხოცებოდნენ. სააკაშვილს ისინი, რა თქმა უნდა, ფეხზე ეკიდა. პირიქით, ოცნებობდა კიდეც ამაზე. ის ასეთ სასაკლაოზე დღესაც გაუშვებს უამრავს. ნაციონალები არ არიან სახელმწიფოებრივი აზროვნების პროდუქტი. ეს მოძრაობა არის დანაშაულებრივი სინდიკატი, ასეთივე აზროვნებით. ამიტომ ასეთ ადამიანებს უპრობლემოდ გაწირავენ. დღესაც უკრაინაში მიჰყავთ ვიღაცები - მოდი, იომე და მერე შეიძლება აქ დაგვჭირდეო. იქ წამსვლელების უმეტესობა მანამდე ზონდერჯგუფებში იყო, ან პოლიციაში. მეტი არაფერი იცის. ფულს „ნაცმოძრაობაც" უხდის და უკრაინის მთავრობაც. რა თქმა უნდა, წავა და იომებს. ხვალ კი საზარბაზნე ხორცად თუ დასჭირდება პარტიას, რა თქმა უნდა, ისევ გამოიყენებს. მეტიც, ასეთ ადამიანებს, ნაციონალების ხელისუფლებაში ჰყოფნის დროს ჰქონდათ სტანდარტული ხელფასი, ვთქვათ, 1000 ლარი, მაგრამ ამის გარდა ჰქონდათ სხვა ბარათიც, რომელზეც ზოგიერთი ისეთი ბიზნესმენი, რომელსაც დღესაც აქვს მდგომარეობა ქვეყანაში და საუკეთესო ბიზნესმენის წოდებებსაც იღებს, ურიცხავდა დამატებით თანხას, ვთქვათ, 1500 ლარს იმიტომ, რომ ვიღაც კარგად გალახა რომელიღაც აქციაზე. ჰყავდათ ჯალათები, რომლებსაც მოდულის შენობაში იძახებდნენ და ავალებდნენ, რომ ვიღაც ეწამებინათ. ასეთი იყო სამეგრელოში, იმერეთში, თბილისში. ეს ხალხი დღეს ისევ მუშაობს სტრუქტურებში. გვარებიც კი ვიცი მათი, მაგრამ რა თქმა უნდა, მტკიცებულებების არარსებობის გამო ამას ხმამაღლა ვერ ვიტყვი.
__ დღესაც „ნაციონალური მოძრაობის" კმაყოფაზე არიან?
_ კმაყოფაზე არ არიან, მაგრამ თავის დროზე ისეთი რაღაცები აქვთ ნაკეთები, რომ ნაციონალების იქით გზა არ აქვთ. ვიცით ჩვენ, რომ ყველაზე მძიმე სცენებია გადაღებული, თუნდაც გაუპატიურების. მაგრამ ამას იმიტომ კი არ იღებდნენ, რომ მსხვერპლი დაეშანტაჟებინათ, არამედ მათთვის იღებდნენ, ვინც ამაში მონაწილეობდნენ, ან ესწრებოდნენ. მერე ეს ჩანაწერი მიდიოდა ვანო მერაბიშვილთან. ერთ დღეს კი იმ კაცს დაუძახებდნენ და ეტყოდნენ, ჩემო კარგო, შენ არ უნდა დატოვო ეს მოჯადოებული წრე, მუდმივად უნდა იყო ჩვენთან. დღეს კი კვარტალში ერთხელ აკითხავენ, ალბათ, და სასიამოვნო ხმით ეუბნებიან, ჩვენ თქვენი მეგობრებისგან ვართ, იქნებ გამოგვიაროთ და ერთი-ორი სიტყვა გვითხრათო. რა თქმა უნდა, წავლენ და ყველაფერს მოუყვებიან, რა ხდება იმ სტრუქტურაში, სადაც ისინი მუშაობენ - რას ფიქრობს პოლიცია, ან თუნდაც მათი ყველაზე კეთილსინდისიერი ხელმძღვანელი. ამიტომ, როდესაც საუბარია სამართლიანობის აღდგენაზე, ყველას დაჭერაზე კი არ საუბრობენ... ასეთი ადამიანები, მინიმუმ, 5 წლით მაინც უნდა ჩამოსცილდნენ საჯარო სამსახურს, იმიტომ რომ ცოტა ჰაერი გაიწმინდოს.
__ ბატონო კობა, მაშინ, როდესაც მინისტრი იყავით, ხელისუფლებას პრობლემებს „თავისუფლების ინსტიტუტი" და „კმარა" უქმნიდნენ. დღეს იგივე დატვირთვა აქვს „თავისუფალ ზონას" ან მსგავს ორგანიზაციებს?
_ შეიძლება ფორმაა სხვადასხვა, მაგრამ მათი არსებობის შინაარსი იგივეა. ერთი რამ ვიცი ზუსტად: ამ ხალხს არავითარი სახელმწიფო და მისი ინტერესები, ნატო და ევროკავშირში შესვლა არ ადარდებს. მათი მთავარი ინტერესი არის ხელისუფლებაში ყოფნა და აქედან მაქსიმალური სარგებლის მიღება. ამის ნათელი მაგალითია 2008 წლის ომი. ძალიან ცდებიან, როცა სვამენ კითხვას, ვინ დაიწყო ომი? ეს არაფერ შუაშია. წითელი ხალიჩა და დროშები? მე წავიღე? ვინ ემზადებოდა იქ ზეიმისთვის? რა არის მნიშვნელოვანი - ვინ დაიწყო ომი, თუ რა მოუვიდა საქართველოს, როდესაც 30 წლით უკან დავიხიეთ?
__ მრჩება შთაბეჭდილება, რომ 2003 წლისა და დღევანდელ პროცესებს შორის არსებული პარალელების შესახებ საუბარს გაურბიხართ...
_ არა, პირიქით... ვამბობ, რომ ეს პარალელები სახეზეა. მთელი უბედურება იცით, რა იყო 2012 წლამდე? - ოპოზიცია მიიჩნევდა, რომ სააკაშვილის ხელისუფლებიდან გასტუმრება მხოლოდ 2003 წლის ნოემბრის სცენარით შეიძლებოდა. ეს სტერეოტიპი ჩამოყალიბდა და ამისგან უნდა გავთავისუფლდეთ. ის, რაც ერთხელ უკვე მოხდა პოლიტიკაში, აღარ გამეორდება. 2003-ში ნაციონალების ხელისუფლებაში ყოფნის გამოცდილება საზოგადოებას არ ჰქონდა. ეს გამოსცადა უკვე და ცხადია, რომ ის მხარდაჭერა, რაც მაშინ ჰქონდა, აღარ აქვს.
თუმცა, ფაქტია, რომ ის ტაქტიკა, რასაც ეს ძალა იყენებს, გარკვეულწილად ამართლებს და საზოგადოების ერთ ნაწილს ხელისუფლების სისუსტეებზე დააფიქრებს...
დამიჯერეთ, სააკაშვილის გამოჩენა საქართველოში სამოქალაქო ომს გამოიწვევს. სულ მქონდა განცდა, რომ „ნაციონალურ მოძრაობას" ასე პოზიტიურად არ შეიძლებოდა დაემთავრებინა თავისი მოღვაწეობა, როგორც ეს ორი წლის წინათ გამოჩნდა. ახლა ვხვდები, რომ მათი წასვლა არ მოხდება მშვიდობიანად. ისინი აუცილებლად შექმნიან რაღაც პრობლემებს, მაგრამ კიდევ ერთხელ გეუბნებით, რომ ეს აღარ იქნება მარტო მათი და ხელისუფლების საქმე. არ გამოვა, რომ ლაჩარმა კაცმა, რომელსაც თვითმფრინავის ხმის ეშინია, ზოგი დახოცოს, ზოგი ციხეში ამოალპოს და ზოგს ქვეყანა დაატოვებინოს. ეს აღარ გამოვა. ამას აღარ დავუშვებთ.
__ თუმცა, ფაქტია, რომ დაძაბულობა უკვე ქუჩაში ინაცვლებს... ასე არ დაიწყო მაშინაც, როცა თქვენ მინისტრი იყავით? რევოლუციამდე ერთი თვით ადრე სატელევიზიო ეთერით ამბობდით, რომ ხელისუფლებაში მოდის ფაშიზმი. დღეს თუ ხედავთ ამას?
_ ვერ. დღეს ვხედავ სხვა რამეს, რომ ეს ყველაფერი შეიძლება სამოქალაქო დაპირისპირებაში გადაიზარდოს. რასაკვირველია, ამას არ ექნება სამოქალაქო ომის სახე, მაგრამ შეიძენს ანგარიშსწორების ხასიათს", - ამბობს შს მინისტრი გაზეთ "პრაიმტაიმთან".
(წყარო: პრაიმტაიმი)
