„ჩემი აზრით, მთავრობის ნდობის საკითხი გაზაფხულისთვის დადგება. ბიძინა ივანიშვილი დღეს ასე რომ ამბობს, არ ნიშნავს, რომ კრიზისის შემთხვევაში იმავეს გაიმეორებს. ვხედავთ, რომ დოზირებული კრიტიკა ნეპოტიზმთან დაკავშირებით მისი მხრიდან ისევ ისმის. რადგან დღეს ამბობს, რომ ყველაფერი კარგად არის, ეს არაფერს არ ნიშნავს", - აცხადებს ბიძინა ივანიშვილის ყოფილი მრჩეველი გია ხუხაშვილი, რომლის განცხადებით, ყოფილი პრემიერის ეს ინტერვიუ ბევრად უფრო კორექტულია და ზოგიერთი გამონაკლისის გარდა, მის შეფასებებს სრულად იზიარებს.
რატომ უნდა დატოვონ კოალიცია რესპუბლიკელებმა და რატომ ახსენებს ღარიბაშვილს ისევ ზვიად ჯანყარაშვილს, ამ საკითხებზე for.ge გია ხუხაშვილს ესაუბრა.
- „ექსპერტებს დაირქმევენ, არასამთავროებს თუ პოლიტიკოსებს, მოხდება მათიპოზიციების გადამოწმება" - რამდენად სწორია ასეთ რეჟიმში ექსპერტებთან საუბრები?ივანიშვილი არაა გამონაკლისი, ამ ტონალობით საუბრობს მოქმედი პრემიერიც დასწორედ ამიტომ ხდება პარალელების გავლება პუტინის ხელისუფლებასა დასაქართველოს ხელისუფლებას შორის...
- ბუნებრივია, ირაკლი ღარიბაშვილს არანაირი უფლება არ აქვს ასე ელაპარაკოს ექსპერტებს. მით უმეტეს, როდესაც ძალიან მწვავე ფრაზებს იყენებს ხოლმე - საბოტაჟი, სახელმწიფო ინტერესების ღალატი და ა.შ. ძალიან არაკორექტულ ტერმინოლოგიას იყენებს და ეს ძალიან მიუღებელია. რაც შეეხება ბიძინა ივანიშვილის მხრიდან კრიტიკას, ღარიბაშვილისგან განსხვავებით, ის არის ჩვეულებრივი მოქალაქე და მას აქვს ამის უფლება.
- ჩვეულებრივ მოქალაქეს, რომელიც არანაირი სტატუსის მატარებელი არ არის, რატომაქვს უფლება აკრიტიკოს ყველა და ყველაფერი?
- თქვენც, მეც და ბიძინა ივანიშვილსაც გვაქვს უფლება გავაკრიტიკოთ სხვა მოქალაქეები. სხვა საკითხია, რამდენად სწორია ეს. მას ფორმალურად ამის უფლება აქვს, თუმცა ვთვლი, რომ არასწორია ასეთი ფორმით საუბარი. თუ მას უნდა სამოქალაქო საზოგადოებაში ინტეგრირება და მას ეს განაცხადი გაკეთებული აქვს, მისი მხრიდან ასეთი ტონით საუბარი არის ცუდი. აქ ჩანს ერთი დეტალი, ივანიშვილი სამოქალაქო საზოგადოების ფუნქციას სწორად არ უყურებს. სამოქალაქო საზოგადოების ფუნქციაა ხელისუფლების კრიტიკა და მისი შეცდომებზე საუბარი, ამ კუთხით მუშაობა და არა ერთმანეთთან პოლემიკა. აქედან გამომდინარე, ვთვლი, რომ მისი ეს ტაქტიკა მცდარია. ეს მისი არჩევანია, თუმცა არასწორი.
- დღეს ასეთი შეფასებაც გაჩნდა,რომ ბიძინა ივანიშვილი ებრძვის თავისუფალ სიტყვას...
- ეს არ ჩანს და მეტსაც გეტყვით, რომ ის ხშირად არ იძლევა ინტერვიუს და მის ინტერვიუს ყოველთვის აქვს მოტივაცია, რატომაც აკეთებს ამას. მე ვფიქრობ, რომ წინა ინტერვიუთი, რომელიც მან „იმედს" მისცა, უკმაყოფილო დარჩა. როდესაც ის ამ საკითხებს შეეხო, იგრძნობოდა მეტი აგრესიულობა, ანუ მან საკმარისად არ განმარტა რას და რა ტონში აპირებს ოპონირებას. აქ წინა ინტერვიუსგან განსხვავებით, პოზიტიურად შეიძლება იყოს განხილული ის, რაც მან რამდენჯერმე გაიმეორა, რომ ის არ გულისხმობს რაიმე ტიპის აგრესიულ მოქმედებებს. „რუსთავი 2"-ს განიხილავს როგორც თავის კონკურენტს. მას აქვს უფლება „რუსთავი 2"-ზე ფიქრობდეს იმას, რასაც ფიქრობს. მთავარია, რომ ხელისუფლების მხრიდან ეს არ დაუკავშირდეს მედიის კონტროლის მცდელობას.
- რაც შეეხება პოლიტიკურ ნაწილს, საინტერესო იყო ალასანია-მარგველაშვილის შესაძლო ალიანსი. როგორ ფიქრობთ, შესაძლებელია, რომ ეს ალიანსი შეიქმნას?
- ამას გამოვრიცხავ. ბიძინა ივანიშვილმა მშვენივრად იცის, რომ გიორგი მარგველაშვილი არ არის პარტიული პოლიტიკური მოთამაშე. საქართველოს პრეზიდენტი ცდილობს შეასრულოს თავისი კონსტიტუციური ვალდებულება, ანუ გაემიჯნოს პოლიტიკურ პროცესს და იყოს მედიატორი სხვადასხვა პოლიტიკურ ძალებს შორის. ის არასოდეს არ მისცემს უპირატესობას, რომელიმე პოლიტიკურ განაცხადს. ივანიშვილმა ეს უნდა იცოდეს და თუ არ იცის, ძალიან გამიკვიდრება. სიმართლე გითხრათ, ვისურვებდი, რომ უფრო კორექტულ ფორმაში გაეკეთებინა ეს განცხადება. ის კი არ ეთქვა, მშვიდობაში მოახმარონ, არამედ ეთქვა, რომ თეორიულად ყველაფერი დასაშვებიაო. მაგრამ, რას ვიზამთ. მე მისი ტონი არ მომეწონა.
- კორექტულობა ახსენეთ, იგივე რესპუბლიკელებთან მიმართებაში დაცული იყო კორექტულობა?
- რესპუბლიკელებზე განსაკუთრებული არაფერი თქმულა. არ ვფიქრობ, რომ დღეს რაღაცა ალიანსი შეიძლება მოხდეს, მაგრამ თუ რესპუბლიკელები გავლენ კოალიციიდან, ამის შემდეგ ყველაფერი შეიძლება მოხდეს.
- ივანიშვილის განცხადებით - „ჩანს, რომ რესპუბლიკელები მხარს უჭერენ ირაკლი ალასანიას". სად ჩანს ეს მხარდაჭერა? თუ საუბარია კაბელების საქმეზე, ვხედავთ, რომ დაუსრულებლად გრძელდება სასამართლო პროცესების გადავადება, მტკიცებულება ამ დრომდე ვერ დადო პროკურატურამ. თავისთავად ჩნდება კითხვა, თუ კი არ არსებობს მოტივი, მაშინ რატომ არიან ეს ადამიანები საპატიმროში. ამ კითვას სვამს ძალიან ბევრი ადამიანი საქართველოში და ეს ხომ არ ნიშნავს, რომ ალასანიასთან ხარ ალიანსში?
- მოდით, ასე ვთქვათ, ივანიშვილმა თქვა კიდევ ერთი საინტერესო ფრაზა - ყვლაფერი გასაგებია, დემოკრატია გასაგებია, მაგრამ გუნდურობის პრინციპი უნდა იყოს დაცულიო. თუ რომელიღაც პოლიტიკური ძალა, რომელიც კოალიციის შემადგენელი ნაწილია, ისეთ მძიმე ბრალდებაში, რასაც ჰქვია პროკურატურის საქმიანობის კითხვის ნიშნის ქვეშ დაყენება და ამ კითხვებს უერთდება, დგება კოალიციის ერთიანობის საკითხი. ამ კონტექსტში მე ბიძინა ივანიშვილის მოსაზრებას გავიზიარებდი.
- პოლიტიკური ალიანსის თვალსაზრისით?
- რა თქმა უნდა, არა პოლიტიკური ალიანსის თვალსაზრისით, არამედ გუნდური პრინციპის დარღვევის თვალსაზრისით. რესპუბლიკელები თუ არიან კოალიციაში, რომლის სამართალდამცავი სტრუქტურები საკმაოდ მძიმე საქმეს იძიებენ და ამ დროს სვამენ საჯარო კითხვებს, ბუნებრივია, ეს არ შეესაბამება გუნდურობის ლოგიკას. თუ კითხვები აქვთ, ჯერ შიგნით უნდა გაარკვიონ და მერე უნდა გააკეთონ განცხადებები. თუ ასეთ პრინციპულ საკითხში ისინი არ ეთანხმებიან ხელისუფლების მოქმედებებს, მაშინ უნდა მიიღონ სისტემური გადაწყვეტილება.
- ანუ გავიდნენ კოალიციიდან?
- რასაკვირველია. როდესაც შენ ამბობ, რომ მე ვიღებ ყველაფერზე პასუხისმგებლობას, რასაც აღმასრულებელი ხელისუფლება აკეთებს, მათ შორის სამართალდამცავი სისტემა, ამ დროს გამოდიხარ სამართალდამცავი სისტემის კრიტიკით, ეს არის აბსურდი. აი, ამაზე მიანიშნა ბიძინა ივანიშვილმა, რაც აბსოლუტურად ლოგიკური და სწორია.
იმის მიზეზი, რომ ხელისუფლებას აკლია ეფექტურობა და ვერც ერთ გადაწყვეტილებას ვერ იღებს, ამის მიზეზი გახლავთ ის, რომ პოლიტიკური გუნდი არის აბსოლუტურად საწინააღმდეგო ფასეულობების მატარებელი ჯგუფი, რაც შეიძლება რეჟიმთან საბრძოლველად კარგი იყო, მაგრამ სახელმწიფო მმართველობაში, რომელმაც პოზიტივზე უნდა იმუშაოს და ქვეყანა წინ უნდა წაიყვანოს, ბუნებრივია, ასეთი ეკლექტური მმართველობა დამაზიანებელია სახელწიფო მმართველობისთვის. ჩემის აზრით, ამ წინააღმდეგობების გამო რესპუბლიკელებს მოუწეთ ამ კოალიციიდან გასვლა. თუმცა, ისინი ეცდებიან, რაც შეიძლება დიდხანს დარჩნენ.
- როგორც თქვენ აღნიშნეთ, ივანიშვილი ინტერვიუს განსაკუთრებულ შემთხვევაში იძლევა, ამ ინტერვიუში ივანიშვილმა ორჯერ ახსენა „რესპუბლიკური პარტია", ეს ავტომატურად ნიშნავს, რომ დადგა დრო, როდესაც ეს ძაფი უნდა გაწყდეს?
- რესპუბლიკელების მიერ კოალიციის დატოვება ყოველთვის შესაძლებელია, რამდენად მოკლე ვადაში, ეს უკვე სხვა საკითხია. ყველას თავისი პოლიტიკური დღის წესრიგი აქვს. ჩემის აზრით, იმედნად უცხო სხეულია „რესპუბლიკური პარტია" დანარჩენ კოალიციასთან, რომ კოალიციიდან გასვლა გარდაუვალი პროცესია. მე არ ვფიქრობ, რომ რესპუბლიკელების გამო მისცა ივანიშვილმა ეს ინტერვიუ. რესპუბლიკელების თემა არ იყო პრიორიტეტული თემა.
რესპუბლიკელები ამ კოალიციასთან დიდხან ვერ იცხოვრებენ და ესეც გასაგებია ყველასთვის. თვითონ ფორმები არის საკრიტიკო. იმიტომ, რომ კაბელების საქმე პოლიტიკური თემა გახდა და არა მხოლოდ საქართველოს შიგნით. საერთაშორისო რეზონანსი აქვს ამ საქმეს მიღებული. თუ რომელიმე პარტია ეჭვქვეშ აყენებს სამართალდამცავი სტრუქტურის მოქმედებებს, მისი მმართველ გუნდში ყოფნა კითხვის ნიშნებს ბადებს. რესპუბლიკელებისა და „თავისუფალი დემოკრატების" ფასეულობათა სისტემა ბევრად უფრო ახლოსაა ერთმანეთთან, ვიდრე რესპუბლიკელებისა და კოალიციის სხვა წევრების.
აქედან გამომდინარე, თუ მათი მხრიდან ისმის ასეთი ნოტები, რაზეც ყოფილი პრემიერი საუბრობს, ეს არ არის გამოწვეული რაღაც პოლიტიკური ალიანსის ფორმირებით, ეს უფრო გამოწვეულია მენტალური თანხვედრით, თუმცა, თუ პრინციპში, კოალიციის ეკლექტურობა „რესპუბლიკურ პარტიას" განდევნის თავისი რიგებიდან, ამ შემთხვევაში, რესპუბლიკელებისა და „თავისუფალი დემოკრატების" ალიანსი იქნება აბსოლუტურად ბუნებრივი პოლიტიკური ალიანსი. იქედან გამოდინარე, რომ მათ ცალ-ცალკე პოლიტიკური პერსპექტივა მაინცდამაინც დიდი არ აქვთ, ერთად, შესაძლოა, რაღაც სინერგია შექმნან. ალბათ, ამას გულისხმობდა ყოფილი პრემიერი. თეორიულად ასეთი ალიანსი განხილვადია, თუმცა დღეს რომ რაღაც ხდებობდეს, არ მგონია.
- რაც შეეხება მთავრობის ეფექტურობას, ივანიშვილი ამბობს, რომ ქვეყანას კარგი პრემიერი ჰყავს. ბატონო გია, ივანიშვილის მხრიდან მთავრობის მუშაობის დადებითად შეფასებების შემდეგ, ისევ იგივე აზრზე რჩებით, გაზაფხულზე მთავრობის ნდობის საკითხი დადგება?
- კი. უახლოს პერიოდში მთავრობის ნდობის საკითხის დაყენება გარდაუვალია და არა იმიტომ, რომ ეს ბიძინა ივანიშვილს უნდა. ჩემი მეგობრები არიან ხელისუფლებაში, გული შემტკივა მათზე, მაგრამ კრიზისიდან გამოსვლის დინამიკას ვერ ვხედავთ, უფრო და უფრო ღრმად ვეფლობით ამ კრიზისში. ხელისუფლებას უჭირს არსებული სისტემის მართვა, სისტემურ გადაწყვეტილებას ვერ იღებს. აქიდან გამომდინარე ჩემი აზრით, მთავრობის ნდობის საკითხი გაზაფხულისთვის დადგება. ბიძინა ივანიშვილი დღეს ასე რომ ამბობს, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ კრიზის შემთხვევაში იგივეს გაიმეორებს. ვხედავთ, რომ დოზირებული კრიტიკა ნეპოტიზმთან დაკავშირებით მისი მხრიდან ისევ ისმის. რადგან დღეს ამბობს, რომ ყველაფერი კარგად არის, ეს არაფერს ნიშნავს.
- თუმცა, მთავრობის არაორგანიზებულობაზე მიუთითებს...
- საკამოდ მძიმე ბრალდებებია იგივე ნეპოტიზმთან დაკავშირებით, ჯანყარაშვილს როდესაც ახსენებს, როგორც სახელმწიფო პრობლემას, ეს ძალიან მძიმე შენიშვნაა პრემიერ-მინისტრის მიმართ. ჯანყარაშვილი არ იყო უბრალო ნათესავი, რომელიც სახლში იჯდა, ეს იყო ადამიანი, რომელსაც კონკრეტული თანამდებობები ეჭირა. ბიძინა ივანიშვილს ანალოგია მოჰყავს თავის ძმებთან, მაგრამ ჩემი აზრით, ეს არაა ბოლომდე სწორი ანალოგია. მისი ძმები სახელმწიფო სისტემაში არ არიან. ჯანყარაშვილს ძალიან სერიოზული ბერკეტები ჰქონდა. როდესაც ის ამბობს, რომ ეს იყო პრობლემა, ეს არის ძალიან სერიოზული შენიშვნა ირაკლი ღარიბაშვილის მიმართ.
ამიტომ, მე ვფიქრობ, რომ მთავრობის ნდობის საკითხი გარდაუვალია, ეს აუცილებლდა მოხდება. სხვანაირად ჩვენ კიდევ უფრო რთულ კრიზისში შეიძლება შევიდეთ. როდესაც კრიზისის პიკზე მიდის ქვეყანა, უნდა მოხდეს მსხვერპლშეწირვა, ეს არის ან აღმასრულებელი ხელისუფლება, ან რიგგარეშე არჩევები. არჩევნებისთვის ქვეყანა მზად არ არის. ყველაზე ადვილი გასაწირი ამ შემთხვევაში არის აღმასრულებელი ხელისუფლება, სახელმწიფოებრივადაც ეს მნიშვნელოვანიც და აუცილებია.
ესაუბრა თამთა ქარჩავა
გაზეთი „საქართველოს რესპუბლიკა"
