„თავისუფალი დემოკრატების" წევრებს გიორგი ცაგარეიშვილს, ვიქტორ დოლიძესა და დავით ონოფრიშვილს შესაძლოა, კომიტეტების თავმჯდომარეების პოსტების დატოვება მოუწიოთ. ფორ.გე ჯერ კიდევ იანვრის დასაწყისში იუწყებოდა, რომ თებერვალში, საკანონმდებლო ორგანოში, ირაკლი ალასანიას გუნდის პოლიტიკური განიარაღება დაიწყებოდა, რაც ასე მოხდა კიდეც. გასულ კვირას, ვიცე-სპიკერის პოსტიდან ზურაბ აბაშიძე გადააყენეს, რომელიც ამ თანამდებობაზე გუბაზ სანიკიძემ ჩაანაცვლა.
პარლამენტში განხორციელებულ და დაგეგმილ საკადრო ცვლილებებზე, for.ge უმრავლესობის ლიდერს, დავით საგანელიძეს ესაუბრა:
- ვიცე-სპიკერის პოსტიდან ზურაბ აბაშიძე რატომ გადააყენეთ?
- თქვენი კითხვა მიკვრის, რადგან ყველაფერს თავისი წესი აქვს. ფრაქცია „თავისუფალი დემოკრატები" ირაკლი ჩიქოვანმა რომ დატოვოს, ის ფრაქციის თავმჯდომარედ მაინც დარჩება? ეს ხომ სასაცილო იქნება?! ანალოგიური ვითარებაა აბაშიძის შემთხვევაშიც, რადგან მას ვიცე-სპიკერის თანამდებობა სწორედ უმრავლესობის კვოტით ეკავა. მან უმრავლესობა დატოვა, ამ ფონზე კი, უმრავლესობის კვოტით ვიცე-სპიკერი როგორ უნდა ყოფილიყო? „თავისუფალი დემოკრატების" განცხადებები მოვისმინე, რომ პოსტიდან ზურაბ აბაშიძე გადავაყენეთ, რომელიც სააკაშვილმა საცემად გაიმეტა. რეანიმაციაში აბაშიძის საწოლთან მე ვიდექი, რადგან „ნაციონალური მოძრაობის" წინააღმდეგ ერთად ვიბრძოდით და ზურას თავის ნაშრომს არავინ უკარგავს, უბრალოდ, ის ამჟამად სხვა პოლიტიკურ ძალაშია და რა ლოგიკაა, რომ მას ეს პოსტი უმრავლესობის კვოტით ეკავოს? ეს კვოტა უმრავლესობის იყო და თუკი მმართველი გუნდი თავის კვოტებს ოპოზიციას ასე დაურიგებს, მაშინ რისი უმრავლესობაა?
როდესაც, პოლიტსაბჭოს სხდომაზე აბაშიძის საკითხი გადაწყდა, მას დავურეკე და ავუხსენი, რომ ეს არის პოლიტიკა, პოლიტიკიდან მომავალში წავალთ და ადამიანური ურთიერთობები დაგვრჩება. ჩემი ეს განცხადება ზურამაც ნორმალურად მიიღო და ჩვენ პიროვნულად კონფლიქტი არ გვაქვს. სამწუხაროდ, ვინც პოლიტიკიდან შორს არის, ის მეგობრობას და ძმაკაცობას პოლიტიკაში ურევს. ძმაკაცობას და კაცობას ვერავინ მასწავლის. ზურაბ აბაშიძის საკითხი რომ დადგა, რატომ უკვირთ? თქვენ წარმოგიდგენიათ, რომ „თავისუფალმა დემოკრატებმა" თავისი ფრაქციის თავმჯდომარედ მე დამნიშნონ? ამას ვინმე გაიგებს? ასეთი ვითარებაა აბაშიძის შემთხვევაშიც.
- რეგლამენტში არსებულ ჩანაწერზე აპელირებთ და იქ მართლაც წერია, რომ ზურაბ აბაშიძეს ვიცე-სპიკერის პოსტი უმრავლესობის კვოტით უკავია, მაგრამ ვიცე-სპიკერის თანამდებობიდან მურმან დუმბაძე რატომ ვერ გადააყენეთ, რომელიც ოპოზიციაში გადავიდა? თქვენ მისი პოსტიდან გადაყენება განიზრახეთ, მაგრამ წინააღმდეგობა აჭარის დეპუტაციამ გაგიწიათ, რომელთა კვოტა ამჟამად დუმბაძეს უკავია. დუმბაძის შემთხვევაში, უძლურნი რატომ აღმოჩნდით?
- არ ვიტყოდი, რომ დუმბაძის წინაშე უძლურნი აღმოვჩნდით. ამ შემთხვევაშიც კანონს არ ვახტებით თავზე. ერთია, რა გსურს და მეორეა, კანონში რა წერია. რეგლამენტის მიხედვით, აჭარის დეპუტაცია ვიცე-სპიკერის პოსტზე ერთ კანდიდატურას აყენებს. პარლამენტში აჭარის დეპუტაცია ექვსი კანონმდებელით არის წარმოდგენილი, რომელთაგან ოთხი უმრავლესობაში იყო, ხოლო ორი უმცირესობაში. დუმბაძის შემთხვევაში, აჭარის დეპუტაციის ხმები იყოფა და მისი პოსტიდან გადაყენება ვერ ხდება, რითაც დუმბაძე ძალიან კარგად სარგებლობს. დუმბაძეს პოსტიდან გადაყენების საფრთხე იმ მარტივი მიზეზის გამო არ ემუქრება, რომ სამი დეპუტატიდან, რომელთაც მის გადაყენებას ხმა უნდა მისცენ, ერთი თვითონ არის, ერთი კი მისი მეგობარი როსტომ ხალვაშია, რომელიც ამბობს, რომ მურმანის წინააღმდეგ ვერ გამოვა. როსტომ ხალვაში ჩვენი ფრაქციის წევრია, მაგრამ მას პოზიციის შეცვლას ვერ ვაიძულებთ და ამის გამო პარტიიდან მისი გარიცხვა ზედმეტი იქნება. მინდა ხალვაშს გავუგო, რომ მას დუმბაძის გადაყენება გაუჭირდება, მაგრამ ამ ყველაფერს რეგლამენტი არეგულირებს და პარლამენტს უფლება აქვს რეგლამენტი შეცვალოს და ამ სიტუაციიდან გამოსავალი გზა გამოძებნოს. ვფიქრობ, რომ რეგლამენტის შეცვლა სწორი და მართებული იქნება, მაგრამ ამ იდეას იმ დეპუტატთა ნაწილი მხარს არ უჭერს, რომლებიც მიიჩნევენ, რომ ეს სიტუაციას დაძაბავს.
- როდესაც, უმრავლესობაში ზურაბ აბაშიძის პოსტიდან გაშვებაზე იმსჯელეთ, კონსესური ერთხმად მიიღეთ და ამ იდეას მოწინააღმდეგე არ გამოუჩნდა?
- პოსტიდან ზურაბ აბაშიძის გადაყენების წინააღმდეგ გედევან ფოფხაძე გამოვიდა. გედის მესმის, რადგან ის წლების მანძილზე „თავისუფალი დემოკრატების" გუნდში იყო. მისი გადაწყვეტილება ადამიანურად გასაგებია, მაგრამ პოლიტიკურად მიმაჩნია, რომ ეს მისი პოლიტიკური შეცდომაა. გედი ძალიან განათლებული და გამოცდილი ადამიანია, მაგრამ როცა ის ამბობს, რომ პოლიტიკურ თანამდებობაზე ოპონენტის ყოფნა შესაძლებელია, ეს შეცდომაა.
- ზურაბ აბაშიძის პოსტიდან გადაყენების მოტივად რეგლამენტში არსებულ ჩანაწერს ასახელებთ, მაგრამ ამ გადაწყვეტილების ერთ-ერთი მიზეზი ის ხომ არ არის, რომ „თავისუფალ დემოკრატებს" ბიუროზე ხუთი ხმა აქვთ და ისინი გადაწყვეტილებების მიღებისას უმრავლესობას გარკვეულ პრობლემებს უქმნიან?
- მეტი მოტივი არ არსებობს, ვიდრე არსებობს რეგლამენტი, კანონი და წესი. როგორ წარმოგიდგენიათ, რომ საქართველო-გერმანიის საფეხბურთო ნაკრებების შეხვედრისას საქართელოს გუნდის კაპიტანი გერმანელი იყოს? მეტი მარტივად, ზურაბ აბაშიძის შემთხვევა როგორ აგიხსნათ? არ შეიძლება, ფიქციას თვალი წავუხუჭოთ. ამას საზოგადოება ხომ უყურებს? თუკი ვიძახით, რომ არ შეიძლება, სამსახურში ნათესავი დაასაქმო და ეს ნეპოტიზმია, ის შეიძლება, შენს გუნდს ოპოზიციონერი ხელმძღვანელობდეს? სხვა მოტივაციებს რატომ ეძებთ? ზურა შესანიშნავი მეგობარი და მოქალაქეა, მაგრამ ის სხვა პოლიტიკურ პარტიას წარმოადგენს.
- სხვა ქვეყნების რეგლამენტისგან განსხვავებით, საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტში არ წერია, რომ კომიტეტებს ოპოზიციონერები ხელმძღვანელობენ. თუკი ბატონ ვახტანგს მართებულად მიაჩნია, რომ კომიტეტებს ოპოზიციონერი დეპუტატები უნდა ხელმძღვანელობდნენ, მას შეუძლია ეს ინიციატივა მოამზადოს და რეგლამენტში ჩავწეროთ, რომ იურიდიულ საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარე ოპოზიციონერი უნდა იყოს და მაშინ, ხმალაძე პოსტიდან გადადგება. თუკი რეგლამენტში ეს არ წერია და აღნიშნულია, რომ კომიტეტის თავმჯდომარეს ხმების უმრავლესობით ირჩევენ და ამჟამად, კომიტეტებში უმრავლესობაში „ქართული ოცნებაა", ეს როგორ არის?
- თუმცა, რეგლამენტში არსად არ წერია, რომ კომიტეტის თავმჯდომარე ოპოზიციონერი არ უნდა იყოს. ანუ, კანონდარღვევა არ იქნება, თუკი ეს ადამიანები პოსტებს შეინარჩუნებენ...
- არავინ ამბობს, რომ კომიტეტის ხელმძღვანელად ოპოზიციონერის არსებობას კანონი კრძალავს. რეგლამენტი ამბობს, რომ თავმჯდომარეს კომიტეტის უმრავლესობა ირჩევს. პოსტებზე „თავისუფალი დემოკრატების" არჩევა მაშინ მოხდა, როცა ისინი უმრავლესობაში იყვნენ და ახლა აღარ არიან. ასევე მეორე საკითხია ის, რომ ჩვენი კომიტეტის თავმჯდომარეები გამოდიან და ხელისუფლების საქმიანობას აკრიტიკებენ.
- ვერ დაგეთანხმებით, რომ დოლიძე კომიტეტის წინააღმდეგ საქმიანობს. პირიქით, ქვეყნის ევროინტეგრაციისთვის ის დიდი შრომას ეწევა...
ვიქტორ დოლიძის პოლიტიკური შეხედულებები „ქართული ოცნების" მოსაზრებებისგან განსხვავდება. ის სხვა პოლიტიკურ ძალას წარმოადგენს. პოლიტიკურ მოვლენებზე პასუხისმგებლობა „ქართულმა ოცნებამ" აიღო, მოსახლებამ კონკრეტული ხაზის გატარება ჩვენ დაგვავალა და ამომრჩეველი შედეგებს ჩვენ გვთხოვს. ვიქტორ დოლიძე ჩემი უახლოესი მეგობრის შვილია და ქვეყანა სულ რომ დაინგრეს, ვიქტორზე ცუდ სიტყვას ვერავინ მათქმევინებს.
- ევროინტერგაციის კომიტეტის თავმჯდომარის პოსტიდან ვიქტორ დოლიძის გადაყენების საკითხი კენჭისყრაზე რომ დადგება, მის წინააღმდეგ ხმას მისცემთ?
- რა თქმა უნდა, მივცემ. ვალდებული ვარ, რომ წესი დავიცვა. ვიქტორი ხვალ რომ უმუშევარი დარჩეს და მას პარლამენტის დატოვება მოუწიოს, იმისთვის ყველაფერს გავაკეთებ, რომ ვიქტორის მსგავსი პროფესიონალი სადმე მუშაობდეს.
- გამორიცხავთ, რომ თქვენი პოლიტიკური გადაწყვეტილებების გამო, მეგობრის შვილის - ვიქტორ დოლიძის დაკარგვა მოგიწიოთ?
- ეს ვიქტორის საქმეა და განცხადება თავად უნდა გააკეთოს, მაგრამ თუ პროფესიონალზე ვსაუბრობთ, ყველაზე კარგად საპროცედურო საკითხები ხათუნა გოგორიშვილმა იცის და ის საპროცედურო საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარედ უნდა დავსვათ? ეს საკითხისადმი რა მიდგომაა? ვიქტორი გამოდის და იმ საგარეო პოლიტიკას აკრიტიკებს, რომელსაც ხელისუფლება აწარმოებს. კომიტეტის თავმჯდომარეს სხვა დამოკიდებულებები აქვს და მას მთავრობასთან როგორი თანამშრომლობა გამოუვა? ხელისუფლება პასუხს რაზეც აგებს, ის სხვა პოლიტიკური ძალის წარმომადგენელს როგორ უნდა ჩავაბაროთ, რომელიც ამბობს, რომ ყველაფერი თქვენს საწინააღმდეგოდ უნდა ვაკეთოო?! ამაში ლოგიკა არ არის?
- ვფიქრობ, რომ მორალური თვალსაზრისით, „თავისუფალი დემოკრატების" პოსტებიდან გაშვება უხერხულობას შეგიქმნით...
- პარლამენტში ვართ, თუ ზნეობის გაკვეთილებზე? ამომრჩეველი რომ მკითხავს, საგარეო კურსთან დაკავშირებით მთავრობა ერთს ამბობს, ხოლო დოლიძე სხვასო, მას რა ვუპასუხო? აქ მორალი რა შუაშია? ამორალურს ვაკეთებთ რამეს? ნეპოტიზმი მარტო სისხლით ნათესაობაა? თუ აღმოჩნდა, რომ პოსტზე ნათესავი დავნიშნე, ეს ნეპოტიზმია, ხოლო თუკი მეგობარს თანამდებობა არ ეკუთვნის და იქ დავტოვე, ეს ნეპოტიზმი არ არის?
- ვინაიდან, კომიტეტების პოსტებიდან „თავისუფალი დემოკრატების" გადაყენებისთვის 76 დეპუტატის ხმა გჭირდებათ, ირაკლი ალასანიას გუნდის წევრები რიტორიკულ კითხვას გისვამენ - მათ გადაყენებას ყოფილი ნაციონალებით აპირებთ?
- ეს სხვა საკითხია. თუ მაგ მსჯელობას მივყვებით, „თავისუფალი დემოკრატები" რომელი გუნდიდან მოვიდნენ, ძალიან კარგად მახსოვს. როდესაც, წლების მანძილზე, ოპოზიციაში ვიყავი და თავში კომბლებს მირტყამდნენ და რეზინის ტყვიებს მესროდნენ, ისინი ხელისუფლებაში იყვნენ, მაგრამ როცა საკუთარი პოზიციები შეიცვალეს, ერთად დავდექით და ზურაბ აბაშიძეს ფიზიკური ტრამვა რომ მიაყენეს, მის საწოლთან პირველი მე ვიდექი და ის საავადმყოფოში მე მივიყვანე. „მემარჯვენეები" ჩემი წვალებით შევქმენი და მათთან ერთად ათი წელი ვიარე, მაგრამ როცა ვნახე, რომ მათ სხვა პოზიცია ჰქონდათ, მათ გამოვეყავი და ამიტომ, ჩვენ ერთმანეთის მტრები ვართ? ახლა რა გავაკეთო, ჩემი ყოფილი თანაპარტიელები მოვიყვანო და თანამდებობებზე დავსვა? ეს წარმოგიდგენიათ? შეიძლება ყველამ გამაკრიტიკოს, მაგრამ მორალსა და ზნეობაში ნურავინ შემეჯიბრება. ჩემგან ამორალური ის იქნება, რომ როგორც უმრავლესობის ლიდერმა ყველაფერზე თვალი დავხუჭო და დოლიძე პოსტზე დავტოვო.
გედის ძალიან დიდ პატივს ვცემ, ის ჩემთვის სხვა ადამიანია, მაგრამ გედიმ ჩათვალა, რომ მისი როგორც პარლამენტარის როლი მეათე ხარისხოვანია და მან პირველ ხარისხში ის დააყენა, რომ აბაშიძის მხარდასაჭერად ხელი ასწია. ეს პოლიტიკურად შეცდომაა, რადგან პოლიტიკური სხვა ძალის წარმომადგენელი ხარ და შენს თანამდებობას სხვა პარტიის წევრს აძლევ. კაი ბიჭობაზეა საუბარი, თუ იმაზე პოლიტიკაში რა უნდა ვაკეთოთ? ზოგიერთს ჩემზე წარმოდგენა აქვს, რომ ძალიან ხისტი ვარ, მაგრამ კუდის ქიცინი და ვიღაცაზე თავზე ხელის გადასმა არ შემიძლია, როცა ვხედავ, რომ რაღაც სწორი არ არის. პარლამენტის შენობიდან რომ გავალ, შემიძლია ადამიანს გადაყვე და მოსისხლე მტერსაც გადავყოლილვარ, მაგრამ საქმე საქმეა.
- ვიცე-სპიკერის პოსტზე გუბაზ სანიკიძე რატომ დანიშნეთ, რომელსაც ამ მოწვევის პარლამენტში ღირებული არაფერი შეუქმნია? ამ ადამიანმა დიასპორის საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარის პოსტზე ისეთი რა გააკეთა, რომ ის დააწინაურეთ?
- საუბარი იმაზე არ არის, რომ გუბაზიმ რაღაც გააკეთა და ის ამიტომ დააწინაურეს. ვიცე-სპიკერობა რანგით კომიტეტის თავმჯდომარეზე მეტი არ არის. ვიცე-სპიკერობა პოლიტიკური თანამდებობაა, ხოლო კომიტეტის ხელმძღვანელობა მენეჯერობაა. გუბაზი კავკასიის საკითხების კარგი მცოდნეა და თუკი პარლამენტში პოლიტიკური თანამდებობა ვინმეს ეკუთვნის, გუბაზს ეკუთვნის.
- რაც შეეხება უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარის პოსტზე წარდგენილ ნინო გვენეტაძეს, თქვენ ბრძანეთ, რომ კანდიდატის შერჩევისას პრეზიდენტმა შეთანხმების რაღაც ნაწილი დაარღვია. რას გულისხმობდით?
- პრეზიდენტს შევთავაზეთ, რომ მას ამ თანამდებობაზე ორი ან სამი კანდიდატი წარმოედგინა და ჩვენ უფრო ღირსეული აგვერჩია. მარგველაშვილმა ეს შეთავაზება არ მიიღო და ერთი კანდიდატი დაასახელა, რაც იმას არ ნიშნავს, რომ პრეზიდენტმა პირობა დაარღვია. მე არ მითქვამს, რომ მარგველაშვილმა პირობა დაარღვია. ამას გარდა, პრეზიდენტს ვუთხარი, რომ მის მიერ შერჩეულ კანდიდატს კოალიციის პოლიტსაბჭოს სხდომაზე გავიტანდი და მას უმრავლესობის მოსაზრებას ვეტყოდი, კანდიდატი რამდენ ხმას დააგროვებდა, მაგრამ მან ბრძანა, რომ ჩვენს მოსაზრებას არ დაუცდიდა და კანდიდატურას დააყენებდა. პრეზიდენტი კონსულტაციებზე რატომ მეძახდა, თუკი კანდიდატურის დასახელებას 30 წუთში აპირებდა?! მან აქ პირველისგან განსხვავებით შეთანხმება დაარღვია და ამით ძალიან გაკვირვებული დავრჩი. კონსულტაციებს ის შედეგი ჰქონდა, რომ კრიტერიუმები განვსაზღვრეთ. სამწუხაროდ, პრეზიდენტს ტყუილად დააბრალეს, რომ მან ანტიკონსტიტუციური კრიტერიუმები განსაზღვრა, როდესაც ითქვა, რომ კანდიდატს პოლიტიკური წარსული არ უნდა ჰქონდეს. ამაზე უმრავლესობის წევრებიც ბევრს საუბრობდნენ.
- თქვენ საუბრობდით იმაზე, რომ კანდიდატს პოლიტიკური წარსული არ უნდა ჰქონდეს, თუმცა, ნინო გვენეტაძე „რესპუბლიკურ პარტიაში" საქმიანობდა. თუკი მას მხარს დაუჭერთ, თქვენს თავთან წინააღმდეგობაში არ მოხვალთ?
- კოალიცია ცდილობდა, რომ კანდიდატი პოლიტიკურ წრეებს მოშორებული ყოფილიყო. სამწუხაროდ, ჩვენმა თანაგუნდელმა თავისი ამბიციებით დაგვაბრკოლა როდესაც იძახდა, რას ჰქვია, კანდიდატი პოლიტიკური პარტიის წევრი არ უნდა იყოსო. ამ ადამიანის მიზანი იყო, რომ პიარი გაეკეთებინა და ეს კრიტერიუმი მოეცილებინა, რაც სხვისთვის დამაზიანებელი აღმოჩნდა. თუკი ქუცნაშვილი გამოვა და გვენეტაძეს მისი რესპუბლიკელობის გამო დაიწუნებს, მისი გუშინწინდელი საუბარი, რომ კანდიდატს პოლიტიკური წარსული არ უნდა ჰქონდეს, წინააღმდეგობრივი იქნება. ვერ ვიტყვი, რომ ნინო გვენეტაძე ამ პარტიის ლიდერი იყო, მაგრამ ის პარტიის სახელით კენჭს იყრიდა და ეს პარტიულობაზე კითხვებს ბადებს. მის ბიოგრაფიაში რომ ყოფილიყო, რომ ის ნაციონალების წევრი იყო, იმ პრეამბულიდან გამომდინარე, რაც ქუცნაშვილმა შექმნა, ამაზეც ვერ ვისაუბრებდით.
პოლიტიკოსს ძალიან დიდი დაკვირვება მართებს, როცა ასეთ სიღრმეებში შედის. საკუთარ ამბიციებს ქვეყანა და საქმე არ უნდა გადააყოლო.
თეონა მანაგაძე
გაზეთი „საქართველოს რესპუბლიკა"