საზოგადოებრივი კომუნიკაციების მართვის სპეციალისტი, ტელეკომპანია „GDS"-ის ანალიტიკური თოქ-შოუს „კვირის 20/30" წაყვანი არჩილ გამზარდია „რეპორტიორთან" ინტერვიუში თავის საქმიანობასა და ოჯახზე საუბრობს:
- პროფესიით საზოგადოებრივი კომუნიკაციების მართვის სპეციალისტი ვარ. ასევე მაქვს ლიტერატორის კვალიფიკაციაც. კიდევ ერთი პროფესია შეიძლებოდა მქონოდა, მაგრამ მეოთხე კურსზე დიპლომის დაცვის წინ თავი დავანებე საერთაშორისო ტელეკომუნიკაციებს. პიარის ხაზით ბევრგან ვმუშაობდი. ჟურნალისტურ საქმიანობასაც ვეწეოდი. ერთ-ერთი ჩემი სანუკვარი ჟურნალისტური ოცნება იყო ინტერვიუ ედუარდ შევარდნაძესთან და ეს ოცნება ამიხდა. პიარის კუთხით, თითქმის ყველა სექტორი მოვლილი მაქვს. ვმუშაობდი სახელმწიფო სექტორში, სამინისტორებში, კერძო კომპანიებში, საერთაშორისო კომპანიებშიც. ყველა მედიასაშუალებაში - პრესაში, რადიოსა და ტელევიზიაში მიმუშავია, რადიოწამყვანიც ვიყავი, ტელეგადაცემა კი არასოდეს წამიყვანია. შემდგომ კი პედაგოგიური საქმიანობა დავიწყე. რვა წელიწადია ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტში ლექციებს ვკითხულობ, თანამედროვე მენეჯმენტის რამდენიმე პროფილის, ძირითადად პიარის მიმართულებით. პედაგოგობა ჩემთვის ყველაზე საყვარელი და გამორჩეული საქმიანობაა. ამასთან, წლების წინ ხელი მივყავი ანალიტიკურ საქმიანობას. საჯაროდ დაახლოებით, 5 წლის წინ გამოვჩნდი. აქტუალური 2010/11 წლებში გავხდი, როდესაც წინა ხელისუფლების მიმართ საკმაოდ კრიტიკული გახლდით, მედიაც ჩემთან მიმართებაში ამით დაინტერესდა. საზოგადოებრივ პროცესებში ჩავები. სხვათაშორის, 15 წლიდან ვმუშაობ, იყო პერიოდი, როდესაც ორ-სამ ადგილზე მიმუშავია.
მყავს მეუღლე და 4 წლის შვილი, დღედღეზე ველოდებით მეორე შვილს. ბუნებით კარიერისტი არ ვარ. მინდოდა, ჩემს დარგში კვალიფიციური ვყოფილიყავი. იმ ადამიანთა კატეგორიას არ ვეკუთვნი, რომლებიც ოჯახს უკანა პლანზე სწევენ და უპირატესობას სამსახურს ანიჭებენ. თუ არჩევანის წინაშე ვდგები, ყოველთვის ოჯახს ვირჩევ. ასევე, ბუნებით ნაკლებად მატერიალისტი ვარ. შესაბამისად, საკმაოდ მოკრძალებულად ვცხოვრობ, მიუხედავად იმისა, რომ ჩემს მილიონერობაზე ჭორები დადის. თბილისის გარეუბანში, ძალიან პატარა სახლში ვცხოვრობ ჩემს მშობლებთან და ცოლ-შვილთან ერთად. ძირითადად, საზოგადოებრივი ტრანსპორტით ვმგზავრობ, ძალიან იშვიათად - ტაქსით, ასევე მეგობრების დახმარებითაც გადავაადგილდები ხოლმე. მეუღლესაც თავისი კონკრეტული საქმიანობა აქვს.
-როგორ მოხდა გადაცემისთვის თქვენი შერჩევა და რა კრიტერიუმებით შეგარჩიეს?
- აქცენტი გაკეთებული იმაზე იყო, რომ წამყვანი ანალიტიკოსი ყოფილიყო, ჟურნალისტ-წამყვანზე აქ საუბარი არ ყოფილა, რადგან ეს ანალიტიკური გადაცემაა. პირველი ესაა, რაც ამ თოქ-შოუს სჭირდებოდა. ჩვენთან, რეალობაში ჟურნალისტობა მარტო „ნიუს-მეიქინგი" ჰგონიათ, მაგრამ ასე არაა. მთავარია წამყვანის საკუთარი შეხედულებები, პოზიცია. ერთ-ერთი კრიტერიუმი, რომელსაც ვაკმაყოფილებდი, ეს იყო. ალბათ, დანარჩენი ჩემმა ბექგრაუნდმა განაპირობა, ასაკმაც - არც ზედმეტად ახალგაზრდა ვარ და პირიქით. შემოთავაზება მაშინდელი პროდიუსერისგან მივიღე. რაღაც სიტყვა მეთქმის საზოგადოებაში მიმდინარე პროცესებზე. ეს განსხვავებული სპეციფიკაა, რამაც დამაინტერესა, როდესაც ხარ საჯარო ადამიანი და შენი სათქმელი გაქვს საზოგადოებისთვის, ამისთვის რაღაც ხერხებს ეძებ, ეს ერთ-ერთი შანსია.
-გადაცემის წამყვანობაზე დათანხმების შემდეგ, ეთერში რამდენ ხანში გახვედით?
- დიდი ხანი ვფიქრობდი, როდესაც შემოთავაზება მივიღე. გადაწყვეტილების მიღების შემდეგ კი პრაქტიკულად, მესამე დღეს ეთერში გავედით. სრულიად გამოუცდელი ვიყავი, ერთადერთი საპილოტე გავარჯიშება მქონდა, მეორე დუბლით ეთერში დავჯექი.
-როგორც ახალბედა ტელეწამყვანი, ამ ეტაპზე მოდერატორობას თავს როგორ ართმევთ?
-ტელეწამყვანობის კუთხით, ამ დროისთვის არანაირი ამბიცია არ მაქვს. თუმცა, თუ ქართულ გადაცემებს გადავხედავთ, არა მგონია, რომელიმე წამყვანს დიდად ჩამოუვარდებოდეს ამ გადაცემის წამყვანი, მსჯელობის, კვალიფიკაციის კუთხით და ა.შ. წამყვანობის დახელოვნების რეჟიმში ვარ. სხვებსაც ვაკვირდები და ვსწავლობ უფრო გამოცდილებისაგან. ჩემს კოლეგებთანაც ხშირად გავდივარ კონსულტაციებს. სხვადასხვა საერთაშორისო გამოცდილებასაც ვუყურებ, ჩვეულებრივი პროცესია. იმის ფონზე, რომ ჯერჯერობით სულ რამდენიმე გადაცემა მქონდა, ეს გამოცდილი ანალიტიკოსის დამწყები წამყვანის ამპლუაა.
-ტელეწამყვანობის კუთხით, რა შენიშვნები გსმენიათ?
- შენიშვნები ნაკლებად მსმენია. ნეგატიური დამოკიდებულება კონკრეტული პოლიტიკური პარტიის და მისი მხარდამჭერებისგან მოდის, რომლებიც კრიტიკაზე ორიენტირებულნი არ არიან. კრიტიკა ორიენტირებული უნდა იყოს რაღაცის გასაუმჯობესებლად. როდესაც ლაპარაკია აგრესიულ პროპაგანდაზე, საფუძველი მხოლოდ ისაა, რომ საქართველოში არსებობენ ჯგუფები, რომელთა შეხედულებები ვიღაცისას არ ემთხვევა და ისინი მკვეთრად აგრესიულები ხდებიან. ყოფილი მმართველი ძალის მხრიდან ყოველთვის აგრესიის ობიექტი ვიყავი, მათგან ასეთი დამოკიდებულება ახალი არ არის. იმავე ტექსტებს ვისმენ, რომელიც ახლა უფრო მეტად კონცენტრირდა, რადგან გარკვეული კუთხით ჩემი ცნობადობა შეიცვალა. ზოგადად, საზოგადოებაა ასეთი, გავაკრიტიკებდი „ოცნებას", „ნაციონალს" მეძახდნენ და პირიქით. ხან „ნაცი" ვიყავი", ხან „ქოცი". ეკლესიას გავაკრიტიკებდი, ეკლესიის მტერს მიწოდებდნენ. დავიცავდი „ლგბტ"-ს უფლებებს, დამიძახებდნენ „ლგბტ"-ს, თუ ეკლესიას დავიცავდი, ე.ი ბნელი შავრაზმელი ვიყავი. ამგვარი იარლიყების მიწებებაში ჩვენი საზოგადოება ფრიად გაწაფულია. რომ არ მოგატყუოთ, ეს ნეგატიური დამოკიდებულებებიც ჩემთვის უფრო ანეკდოტურია. ვიღაც იმის გამო გლანძღავს, რომ „GDS"-ში ხარ ან იმის გამო, რომ ბიძინა ივანიშვილთან მუშაობ, შენ გახდი წამყვანი და არა ვიღაც სხვა, რომელსაც ასევე არ აღიარებს, მაგრამ ძალიან უნდა და ა.შ... ეს ჩემთვის ძალიან ჩვეულებრივი სუბიექტური მომენტებია, ამაზე დროს არ ვკარგავ.
-როგორია ბიძინა ივანიშვილთან თანამშრომლობა?
-ბიძინა ივანიშვილი საკმაოდ ღია პიროვნებაა. არ არის ისეთი ადამიანი, რომელიც ერთს ფიქრობს და მეორეს ამბობს, პირიქით, ზედმეტად ღიაც არის. ერთ-ერთ გადაცემაში თქვა კიდეც, რომ „აი, ამ თემაზე აჩიკო სულ მეუბნებოდა, რომ არ ილაპარაკო, მაგრამ მაინც ვსაუბრობ". როგორც პიარის სპეციალისტი, ვთვლი, რომ პიარის და პრომოუშენის კუთხით მისი გამოსვლები მომგებიანი არ არის. მაგრამ ეს მისი არჩევანია, საზოგადოებასთან ღია და გულწრფელი იყოს. მიმაჩნია, რომ ასეთი რანგის ლიდერი გარკვეულწილად შეფუთულიც უნდა იყოს. არ ვამბობ, ერთისგან მეორე შექმნა, რაც ჩვენ უკვე გვქონდა და მაინც გამომჟღავნდა. ივანიშვილის არჩევანი საზოგადოებასთან ღიად საუბარია. თავად ისაუბროს ადამიანებზე თუ საკითხებზე, მიუხედავად იმისა, რომ შეიძლება, ეს მისთვის წამგებიანი იყოს. საკმაოდ უყვარს კამათი, რაც კარგად ჩანს. კადრს მიღმაც ისევე კამათობს კონკრეტულ თემებზე, როგორც კადრში ყოფნისას. კადრსმიღმა ჟურნალისტებთან, ანალიტიკოსებთან ზოგჯერ საკმაოდ ხისტია. ხანდახან ფრთიან იმერულ გამონათქვამებსაც იყენებს, ეს მისი ფორმაა ურთიერთობის. გარკვეულწილად, შეიძლება დასაფასებელიც იყოს, რომ ფარული ლიდერი არ არის. მაგრამ რამდენად კარგია ეს მისი პირადი იმიჯისთვის, ამაზე მსჯელობა შეიძლება.
-გადაცემის თემატიკა ივანიშვილთან ერთად იგეგმება?
-სარედაქციო ჯგუფი ვგეგმავთ. ივანიშვილთან ერთად არ იგეგმება, მაგრამ არსებობს საკითხები, რომლებზეც საზოგადოება „20/30" მსჯელობს. ამ მხრივ ძალიან ღია გადაცემაა. მაგალითად, მეპატრონე არ უარყოფს, რომ „GDS" მისი საკუთრებაა. მეპატრონე ამბობს, რომ ეს გადაცემა მისი იდეაა. პრაქტიკულად, ფარული არაფერია. ჩვენთან მთელ რიგ საკითხებზე საზოგადოება „20/30"-ში ვმსჯელობთ. თუ აქამდე, მე ერთი სპეციალისტის მოსაზრებებს გამოვხატავდი, ახლა, ძირითადი სამუშაო პროცესი სპეციალისტების ერთად ყოფნა და გარკვეულ საკითხებზე მსჯელობა, პოზიციების შეჯერებაა. ბიძინა ივანიშვილიც არის ამ საზოგადოების წევრი. მთელი რიგი შემთხვევებია, როდესაც ივანიშვილი საკუთარი აზრის ფორმირებას თავად ახდენს, ასე ვთქვათ, ჩვენს მოსაზრებებზე დაყრდნობით და არის შემთხვევები, როდესაც მისი მოსაზრებები ასევე არგუმენტირებული და ჩვენთვის მისაღებია. ჩვეულებრივი თანამედროვე გუნდური მართვის ნიმუშია. ზოგადად, გუნდის ლიდერის პრინციპი არა გუნდში გამორჩეულობა, არამედ გუნდთან თანამშრომლობაა, სადაც გუნდის წევრებს თანაბარმნიშვნელოვანი როლი აკისრიათ. ვინც თანამედროვე მენეჯმენტის ანბანი იცის, ეს მისთვის ძალიან მარტივი გასაგებია. ეს ბიუროკრატიის წესი იყო ადრე, კომუნისტურ პერიოდში, შეიძლება პოსტკომუნისტურ და წინა ხელისუფლების პირობებშიც, როდესაც არსებობდა არა ლიდერი, არამედ ბელადი. ჩვენი ფუნქციაა, საზოგადოებას გავუზიაროთ შეფასებები, სპეციალისტების მოსაზრებები, ის რეალობა, რომელზეც საზოგადოებას ინფორმაცია არ აქვს და ა.შ. ძალიან უცნაური იქნება, ვთქვათ, რომ გადაცემას რეიტინგი არ აქვს. თუ ასეა, მაშინ რატომ არის მთელი კვირის განმავლობაში მსჯელობის საგანი?
-დაახლოებით რამდენ ხანს გიხილავთ ახლანდელ ამპლუაში?
-ჯერ არ ვიცი. ასეთი პროექტები, რა თქმა უნდა, დროებითია. მკაცრად არ გვაქვს გადაწყვეტილი, რამდენი გადაცემა გავა ეთერში. ალბათ, ამას სიტუაციიდან გამომდინარე მივხვდებით და განვსაზღვრავთ.
-როგორც უკვე მცირედი გამოცდილების მქონე წამყვანი, როგორ ფიქრობთ, რა კრიტერიუმებს უნდა აკმაყოფილებდეს ტელეწამყვანი, რომ მაყურებელი დააინტერესოს და ტელეეკრანებთან მიიზიდოს? ზოგადად, ამის მთელი რიგი კრიტერიუმები არსებობს, მაგრამ ანალიტიკოსის მოსაზრებები ამ მხრივ საინტერესო იქნება...
-ყველაზე მთავარი - ტელეწამყვანს უნდა ჰქონდეს სრული განცდა, რომ საკუთარი თავისთვის კი არ მუშაობს, არამედ ის საზოგადოების კუთვნილებაა. აუცილებლად, სათქმელი უნდა ჰქონდეს და მთავარ მიზანზე იყოს ორიენტირებული. მაგალითად, კონკრეტულად ჩემი მიზანი სახელმწიფოსა და საზოგადოების წინსვლაში თანამონაწილეობაა. უპირველეს ყოვლისა, გარდა გარკვეული ვიზუალური მხარისა, ამ შემთხვევაში მთავარი ხარ შენ, როგორც საზოგადოებისთვის საჭირო ადამიანი. შენ უნდა აუხსნა და მიაწოდო. ამ მხრივ ანალიტიკოსისა და წამყვანის ფუნქცია ერთმანეთთან ძალიან ახლოსაა, უბრალოდ, ფორმები აქვთ განსხვავებული. იქ თუ მოპასუხე ვიყავი, აქ კითხვის დამსმელი ვარ. ტელეწამყვანმა მკვეთრად უნდა იცოდეს, რა უნდა. თუკი შენი გადაცემით საზოგადოებაში რეგრესს ქმნი, ეს სწორი არაა. კონკრეტულად რაზე ხარ ორიენტირებული, ეს უნდა იცოდე. გინდა, მხოლოდ სიმახინჯე აჩვენო, ეს შეგიძლია. გსურს, რეალობა აჩვენო, ეს სხვა ამოცანაა. ცდილობ, ადამიანებს ის უთხრა, რასაც უმალავენ, მაგრამ რეალობის ნაწილია - ეს კიდევ სხვა ამოცანაა. ეს არის ის, რაც წამყვანს უპირველესად სჭირდება, დანარჩენი უკვე მეორეხარისხოვანია.
-ოჯახთან ურთიერთობისა და პროფესიული საქმიანობის გარდა, რა გიტაცებთ?
-ჩემი ერთ-ერთი უსაყვარლესი გატაცება ლაშქრობა და მიწაზე მუშაობაა. თითქმის ნახევარი საქართველო ფეხით მაქვს შემოვლილი. სოფლის მეურნეობა კი ახალი გატაცებაა. როდესაც სიბერისკენ წავალ, ფერმერი მინდა გავხდე. მიწაზე მუშაობა ჩემთვის საოცრებაა. მგონია, ღმერთს სწორედ მაშინ უახლოვდები, როდესაც მიწაზე მუშაობ.
-ანუ ტელეწამყვანობასთან ერთად სოფლის მეურნეობასაც ეწევით?
-თუმცა, ამაში დიდად ვერ ვერკვევი, მაგრამ აგარაკზე ბოსტანში ვმუშაობ. თიანეთის მხარეს პატარა სახლი შევიძინე. ვცდილობ, ხშირად ჩავიდე და იქაურობას მოვუარო. როგორც ცარიელ ტილოზე ქმნი ნახატს, ისე ქმნი ცარიელი მიწიდან გარკვეულ შემოქმედებას. ძალიან კურიოზული ვარ, იმიტომ, რომ ამ საქმეში გამოცდილება არ მაქვს, თავად ვცდილობ, გავერკვე. ზოგადად, მგონია, რომ მიწის სიყვარული გენში გვაქვს. ასევე მიყვარს ადამიანები, ვინც მიწას ალალად და გულწრფელად ემსახურება. ძალიან ბევრ ჰალსტუხიანს სოფელში მიწით დასვრილი ადამიანი მირჩევნია.
- საინტერესოა, რომელ მუსიკალურ მიმდინარეობას უსმენ?
-ჩემი ძირითადი სტილი ყოველთვის ბლუზი და როკი იყო. ერთ-ერთი ყველაზე სათაყვანებელი მომღერალი ჯენის ჯოპლინია. კლასიკური მუსიკაც ძალიან მიტაცებს.
-სტუდენტებთან როგორი ურთიერთობა გაქვთ?
-არაჩვეულებრივი, მეგობრული და ძალიან მომთხოვნი. ისინი ჩემთვის შვილებივით არიან. შესაძლოა, ჟურნალისტისთვის ვერ მოვიცალო და სტუდენტი თუ მწერს, მომენტალურად ვპასუხობ. მას თუ დახმარება სჭირდება, ამის დროს ყოველთვის ვპოულობ. ეს ჩემთვის ერთ-ერთი ძვირფასი თემაა, რომელზეც საათობით შემიძლია ვისაუბრო. ძალიან ძვირფასნი არიან ჩემთვის.
-სამსახურებრივად მრავალმხრივ დაკავებული, როგორი ხართ ოჯახში, შვილთან და მეუღლესთან ურთიერთობაში?
- უპირველეს ყოვლისა, შვილთან მეგობრობას ვსწავლობ. ჯერ რთულია, ვთქვა, როგორი მამა ვარ, სწავლის რეჟიმში ვარ. ყოველთვის ხაზს ვუსვამთ, რომ ძმაკაცები ვართ. ვცდილობ, ჩვენს ურთიერთობაში დომინანტი მეგობრობა იყოს. მიუხედავად იმისა, რომ ჩემი შვილი 4 წლისაა, უკვე საკმაოდ საინტერესო ადამიანია. როდესაც რამის მოყოლა უნდა, შემიძლია ყველაფერი გადავდო და მას მოვუსმინო. მიყვება, დღის განმავლობაში რა და როგორ გააკეთა. მინდა, ეს ჩვევად ჩამოუყალიბდეს, რომ ჩვენს შორის ყოველთვის ასეთ დამოკიდებულება იყოს. ასევე მეკითხება, მე რა გავაკეთე დღის განმავლობაში და მეც ვუყვები. მეუღლესთან ურთიერთობას რაც შეეხება, ყველაზე მთავარი ისაა, რომ მეგობრები და შეყვარებულები ვართ. ყველა ოცნებობს თავის მეორე ნახევარზე, მე შემხვდა მეუღლე, რომელიც ნაოცნებარზე ბევრად მეტი აღმოჩნდა. ყოველთვის მადლიერებას გამოვხატავ, რომ ასეთი განსაკუთრებული წყალობა შემხვდა ცხოვრებაში.
-რა შეცდომა არ უნდა დაუშვას მშობელმა შვილთან ურთიერთობაში?
-ხშირად მშობლები უფრო მეტ შეცდომას ვუშვებთ ხოლმე. ალბათ, ყველაზე მთავარი შეცდომა ისაა, რომ არსებობს ოჯახები, როდესაც შვილი ვერ აღიქვამს მამას, იმიტომ, რომ ის მისთვის არ არსებობდა. ეს ალბათ, ყველაზე დიდი შეცდომაა, როცა საკუთარი შვილის ცხოვრების თანამონაწილე არ ხარ. მხოლოდ ყოფით დონეზე თანამონაწილეობა მამობას არ ნიშნავს. ყველაზე მთავარი სულიერი თანამონაწილეობაა. სულ ამას ვფიქრობ, რამდენადაც ჩემი ფინანსური შესაძლებლობები დიდი არ არის და არასდროს ყოფილა, უბრალოდ, დაუღალავი შრომით ვცდილობდი, თავი გამეტანა. შესაძლოა, ჩემს შვილს არ ვუყიდო შარვალი და ვთქვათ, ზოოპარკში წავიყვანო, ერთად ვისეირნოთ. მატერიალურად რაღაც დავაკლო, მაგრამ ურთიერთობაში მეტად დავიხარჯო. ვცდილობ, ოჯახთან ყოველთვის ასეთი დამოკიდებულება მქონდეს.