1990 წლის დასაწყისში ჟურნალ "ცისკარში" გამოქვეყნდა ვრცელი ინტერვიუ ზვიად გამსახურდიასთან. "დამოუკიდებლობის გაკვეთილებში" ინტერვიუს იმ ნაწილს შემოგთავაზებთ, რომელშიც ზვიად გამსახურდია ქართველის ბუნებაზე, განდგომისკენ სწრაფვაზე, ეროვნულ - განმანთავისუფლებელ ბრძოლაში ინტელიგენციის პასიურობასა და მაინც, ქართველი ერის გულისხმიერებასა და პატრიოტობაზე საუბრობს: "მე იმედი მაქვს, ბოლოს და ბოლოს, ქართველი კაცის მამულისადმი სიყვარული და მოწამეობა გაიმარჯვებს და არა ის ნეგატიური, დამღუპველი თვისება, რომელსაც ზოგჯერ ჩვენი თანამემამულენი გამოავლენენ."
იქვე ზვიად გამსახურდიამ უპასუხა შეკითხვებს რუსთაველის საზოგადოებისა და სახალხო ფრონტის საქმიანობაზე, ეს პასუხებიც საინტერესო უნდა იყოს იმ პერიოდში მიმდინარე პროცესებზე წარმოდგენის შესაქმნელად.
შეკითხვა: ბატონო ზვიად, თქვენი ამდენი ხნის მოღვაწეობის განმავლობაში, ალბათ გარკვეულ დასკვნებს გამოიტანდით ქართველი კაცის ზოგად ბუნებაზე. თქვენი აზრით, რა უნდა შეიცვალოს ქართულ ხასიათში, რომ არ დავუშვათ ისეთი ტრაგიკული შეცდომები, რომლებსაც ხშირად საბედისწერო შედეგებამდე მივყავდით..
ზვიად გამსახურდია: ეს არის ტრადიციული სიამაყე და ამპარტავნობა, ამბიციურობა, რომელიც ტრადიციულად მოსდგამს ქართველ კაცს, რაც ჩვენს ისტორიში თვალნათლივ გამოიკვეთა კიდეც. ეს იყო ძირითადი მიზეზი ჩვენი უბედურებისა, სწორედ ამ ერთიანობის უარყოფა და განკერძოებისკენ ლტოლვა აიძულებდა ფეოდალებს და პარტიკულარისტებს დაპირისპირებოდნენ ცენტრალურ ხელისუფლებას და საქართველოს ერთიანობის იდეას. დღესაც კერძო ინტერესი, განდგომისკენ სწრაფვა უპირისპირდება ერის კონსოლიდაციის იდეას.
შეკითხვა: იმ უბრალო რიგით მებრძოლ ქართველზე რას იტყვით, ბატონო ზვიად, რომელთა რიცხვი ათეული ათასია და დღითიდღე თავის რიგებში მრავალ მამულიშვილს მიითვლის?
ზვიად გამსახურდია: ასეთი პატრიოტების დამსახურებაა ჩვენი ეროვნული მოძრაობა ასე ფართოდ რომაა გაშლილი და ჩვენი ფიზიკური არსებობაც მათ განაპირობეს. ჩვენ ქართველმა ერმა დაგვიცვა, ქართველი ხალხის საოცარი გულისხმიერებაა სწორედ მთავარი ძალა, რაც ჩვენს მოძრაობას ფაქტობრივად საფუძველს უქმნის. ქართველი ერის გულისხმიერება, მისი სიყვარული, თავდადება მამულისადმი, უპირველეს ყოვლისა, გამოჩნდა 9 აპრილს. გაუგონარი, არნახული თავგანწირულობა და მოწამეობა ერისთვის არის ჩვენი ეროვნული ხასიათის ძირთადი თვისება და მე იმედი მაქვს, ბოლოს და ბოლოს, ქართველი კაცის მამულისადმი სიყვარული და მოწამეობა გაიმარჯვებს და არა ის ნეგატიური, დამღუპველი თვისება, რომელსაც ზოგჯერ ჩვენი თანამემამულენი გამოავლენენ, რომლისკენაც მათ ამპარატვნული თავკერძობა და თვითნებობა უბიძგებთ ხოლმე.
შეკითხვა: აპოლიტიკური ინტელიგენცია ერთხანს თითქოს გამოცოცხლდა, მაგრამ ეს გამოცოცხლება ასევე მალე, ერთბაშად გაქრა.ამის შესახებ რას იტყვით?
ზვიად გამსახურდია: ინტელიგენცია ძალზედ პასიურობს, მიუხედავად იმისა, რომ 9 აპრილის შემდეგ გააქტიურდა და გაბედული პოზიციებით გამოვიდა, ისინი კვლავ გაჩუმდნენ, ვინაიდან ჩემი აზრით, იფიქრეს, ისევ სჯობია ყველაფერში არაფორმალებმა იტეხონ თავი და გაუთვალისწინებელი ვითარების შემთხვევაში, ისევ ისინი შეეწირონო. ინტელიგენციამ ზომიერი პოზიცია, ან სულაც გაჩუმება აირჩია, ეს კი დასავლეთს თვალთახედვიდან არ გამოპარვია და გაოცებულია საქართველოს ინტელიგენციის წაყრუებით, რომელიც მან აფხაზეთის ტრაგედიის მიმართ გამოამჟღავნა. ინტელიგენცია ფაქტიურად 9 აპრილის ტრაგედიაზეც გაჩუმდა და საერთოდ მწვავე პრობლემებს თავს არიდებს. თუნდაც ის რად ღირს, რომ 9 აპრილის კომისიამ ეს მოვლენა გენოციდად არ აღიარა.
შეკითხვა: რა უნდა იყოს ამის მიზეზი?
ზვიად გამსახურდია: კომფორტი ყველას უნდა. თავის გაწირვა კი არავის არა სურს. მე თუ მკითხავთ ეს ეგოიზმია ერთგვარი.
შეკითხვა: მუშათა კლასზე რას გვეტყოდით?
ზვიად გამსახურდია: მუშათა კლასს დღეს ყველაფერი შეგნებული აქვს და გამოღვიძებულია. ეკონომიკური თვალსაზრისით მათ ძალიან გაუჭირდათ, საბინაო, სასურსათო, ხელფასის პრობლემები აქვთ გადასაწყვეტი. ამ პრობლემების მოგვარებაში ჩვენი დახმარება სჭირდებათ. სხვა მხრივ მუშათა კლასი ჩვენს მხარეზეა. იდეოლოგიურად და პრაქტიკულადაც. ეროვნული მოძრაობის ერთ-ერთი მთავარი საყრდენი ხომ მუშათა კლასია.
- ბატონო ზვიად, გალაკტიონს უთქვამს: „თავისუფლების მოყვარე ერებს, ვით ზღვა ვერარა ვერ შეაჩერებს!," თუ თავისუფლება გვეყვარება აუცილებლად გავიმარჯვებთ. გმადლობთ საინტერესო საუბრისთვის!
ზვიად გამსახურდია: თუ ყველანი ერთად ვიქნებით გავიმარჯვებთ.
___________________________________________________
ამავე ინტერვიუში ზვიად გამსახურდიამ გამოთქვა მოსაზრებები რუსთაველის საზოგადოებისა და სახალხო ფრონტის საქმიანობაზე.
ზვიად გამსახურდია: რაც შეეხება რუსთაველის საზოგადოების ყრილობას, ეს იყო ერთგვარი ფორუმი ეროვნულ სატკივარზე გულახდილი სჯა-ბაასისა და ამას უკვე გარკვეულწილად დიდი მნიშვნელობა აქვს. ვნახოთ, ჩვენი სურვილია რუსთაველის საზოგადოებამ ნაწილი ეროვნული მოძრაობის ტვირთისა თავის თავზე აიღოს, იგიც ცდილობს და გარკვეულ საქმეებს წარმატებით ახორციელებს.
შეკითხვა: რუსთაველის საზოგადოების პროგრამაზე რა აზრის ხართ?
ზვიად გამსახურდია: პროგრამის განხილვისას მე ძალიან კრიტიკულად გამოვედი, დავიწუნე და მთლიანად უარვყავი. ასეთი პროგრამა არ შეიძლება რუსთაველის საზოგადოებას ჰქონდეს. თუნდაც იმიტომ რომ იგი ეყრდნობა არსებულ კონსტიტუციას და კანონმდებლობას, რომელიც თვით გორბაჩოვის მთვარობის მიერ არის დაწუნებული.
შეკითხვა: სახალხო ფრონტზე რა შეგიძლიათ გვითხრათ?
ზვიად გამსახურდია: იგივეს მოგახსენებთ, რასაც რუსთაველის საზოგადოებაზე. სახალხო ფრონტი უნდა იყოს ჯანსაღი ეროვნული ძალების ხელში. ჩვენ უნდა ვახერხებდეთ სახალხო ფრონტის მოქმედებებზე კონტროლს. იქ არ უნდა დაიბუდოს ისეთმა კორუმპირებულმა ხალხმა, რომელიც მთავრობას სურს და რომელიც მთავრობის იარაღი იქნება. სახალხო ფრონტი არ უნდა იყოს ოფიციოზის დამცველი და არ უნდა გახდეს ფაქტიურად მეორე ცენტრალური კომიტეტი.
შეკითხვა:9 აპრილის შემდეგ თითქოს გაიღვიძა ერმა, მეტ-ნაკლებად ალაპარაკდნენ ეროვნული მოძრაობის აუცილებლობაზე, მაგრამ თავისებური უთანხმოება მაინც იგრძნობა მასებს შორის....
ზვიად გამსახურდია: უნდა მოხდეს ერის მობილიზება და გაერთიანება, მათ შორის სახალხო ფრონტის და რუსთაველის საზოგადოებაც უნდა შეუერთდეს ამ მოძრაობას. ეს მოძრაობა ერთ ორგანიზმში უნდა იყოს მოთავსებული, ერთი გზით უნდა წარიმართოს ერის ენერგია. აუცილებელია კოორდინაცია, მაგრამ აქ ერთი გარემოებაა გასათვალისწინებელი: რისთვისაც ჩვენ ვიბრძვით, რუსთაველის საზოგადოება და სახალხო ფრონტი იმისთვის ვერ იბრძოლებს. ჩვენ სხვა ფუნქცია გვაკისრია, მათ სხვა. უნდა მოხდეს როლების განაწილება და კოორდინირება.
შეკითხვა: რას გულისხმობთ?
ზვიად გამსახურდია: თუნდაც კონკრეტულად ავიღოთ: ჩვენი საქმე არ უნდა იყოს ბინის პრობლემები.. არ უნდა ვიყოთ დატვირთული დემოგრაფიის, მიწით ვაჭრობის, ეკოლოგიის საკითხებით, ყოველიევ ეს უნდა იყოს იმავე რუსთაველის საზოგადოების და სახალხო ფრონტის საქმე, რასაც ისინი ფაქტიურად უდგანან კიდეც სათავეში. იმ შემთხვევაში, როცა ისინი ამ პრობლემების მოგვარებისას მთავრობის მხრიდან წინააღმდეგობას აწყდებიან, მაშინაა საჭირო ჩვენი ჩარევა და აქციების მოწყობა, რომელიც აიძულებს მთავრობას მიიღოს გადამჭრელი ზომები.
რასაკვირველია უნდა იყოს ერთობლივი მოთხოვნებიც. პოლიტიკური ბრძოლა რუსთაველის საზოგადოებას და სახალხო ფრონტს არ შეუძლიათ, ვინიადან ისინი პოლიტიკურ ორგანიზაციას არ წარმოადგენენ, ჩვენი საქმე პოლიტიკური ბრძოლაა, მაგრამ ძირითადად მაინც ეკოლოგიური, დემოგრაფიული და ამგვარი პრობლემებით ვართ დაკავებულები. ისინი იმდენად მრავალრიცხოვანია, ვეღარც კი ვუძლებთ ამდენ დატვირთვას, თუ სახალხო ფრონტი და რუსთაველის საზოგადოება ამ ტვირთს კიდევ უფრო მეტად აიღებენ თავიანთ თავზე, ძალიან მოგვეხმარებიან.
1990 წელი
ჟურნალი "ცისკარი"
(წყარი: lessonsgeo.wordpress.com)
