რა დაუჯდებათ მკურნალობა, ვინც უმწეო არ არის?
დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის თქმით, საქართველოს მასშტაბით B და C ჰეპატიტის გავრცელების ეროვნულპოპულაციური კვლევა იწყება. „ქვეყნის მასშტაბით შემთხვევითობის პრინციპით შეირჩა 7000 ინდივიდი, მათ ჩაუტარდებათ გამოკვლევა C და B ჰეპატიტზე. საქართველოს ყველა რეგიონსა და თბილისში შეგროვდება მონაცემები და სისხლის ნიმუშები შერჩეული ინდივიდისგან. ინფორმაციის შესაგროვებლად გამოყენებული იქნება სპეციალური კითხვარი. კვლევა თბილისში დაიწყო და 19 მაისს დასრულდება, ხოლო შემდეგი ჯგუფები გავლენ რეგიონებში და 12 აგვისტოს ჩათვლით იმუშავებენ", - ამბობენ სამინისტროში.
რა პრინციპით შეარჩევენ 7 ათას მოქალაქეს? არ სახის კვლევას ჩაუტარებენ მათ? როგორ უნდა მოიქცეს ადამიანი, რომელიც ვერ მოხვდება ამ 7 ათასში, მაგრამ აინტერესებს საკუთარი ჯანმრთელობის მდგომარეობა?
„ალიას" დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის დირექტორის მოადგილე პაატა იმნაძე ესაუბრა:
- ეს კვლევაც იმ პრინციპით ჩატარდება, როგორც, ზოგადად, კვლევები ტარდება, როგორც იკვლევენ, მაგალითად, მოსახლეობის განწყობებს. ყველაფერი მოხდება მათემატიკური მოდელირებით. თუ გინდა, სტატისტიკურად გამოიკვლიო, როგორია დაავადების გავრცელების მაჩვენებელი, ამისთვის საჭიროა 7 ათასამდე ადამიანის გამოკითხვა. ამ 7 ათასი ადამიანით, გავიგებთ, საქართველოს რამდენი პროცენტია ავად.
- დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის განცხადებაში ნათქვამია, რომ საქართველოს ყველა რეგიონსა და თბილისში შეგროვდება მონაცემები და სისხლის ნიმუშები ინდივიდებისგან. კონკრეტულად რა სახის კვლევა ტარდება?
- კვლევის პერიოდში, შერჩეულ ინდივიდებს, რომლებიც შემთხვევი თი პრინციპით შეირჩევიან, შეავსებინებენ კითხვარს, სადაც ძალიან ბევრ კითხვაზე მოუწევთ პასუხის გაცემა. პარალელურად აუღებენ სისხლს, რათა გამოიკვლიონ B და C ჰეპატიტის არსებობა. ჩვენ ახლა ვიკვლევთ მოსახლეობაში, რამდენი ადამიანი შეიძლება იყოს დაავადებული B და C ჰეპატიტით, რომ C ჰეპატიტის ელიმინაციის პროგრამა სწორად დაინერგოს. გამოვავლინოთ დაავადებულები და ამ ადამიანებმა დაიწყონ მკურნალობის პროგრამა. ჩვენ ხომ მარტო იმ გზით არ მივდივართ, რომ ვინც დაავადებულია, მარტო იმათ ვუმკურნალოთ, ჩვენ გვაინტერესებს რამდენია დაავადებული C ჰეპატიტით.
- ამ 7 ათას ადამიანს რომ გამოიკვლევთ, მერე რა იქნება?
- მერე უნდა დაინერგოს სკრინინგის პროგრამები, იმ ადამიანებისთვის, რომლებიც რისკის ყველაზე მაღალ ჯგუფს მიეკუთვნებიან. იმაზე არაფერს ვამბობ, რომ ყველა ადამიანს ჩაუტარდება მკურნალობა ჩ ჰეპატიტზე.
- კითხვარი რატომაა საჭირო და რას მოიცავს ის?
- კითხვარი გვეხმარება იმაში, რომ გავიგოთ, რომელი რისკის ჯგუფებია და ყველაზე მთავარი - ვინ უნდა გამოვიკვლიოთ. საქართველოში 3 მილიონ 700 ათასი ადამიანი ცხოვრობს და ყველას ხომ ვერ გამოვიკვლევთ?! ანუ უნდა ვიცოდეთ, ვინ უნდა გამოვიკვლიოთ. ამ კვლევით გავიგებთ, კაცები უფრო მეტი არიან ავად, თუ ქალები; დიდები, თუ პატარები. გვეცოდინება, სადაა სამუშაო, რომელ ასაკობრივ, ან პროფესიულ ჯგუფებში, რომელ სოციალურ ჯგუფებში. დავდებთ მონაცემებს - რამდენი ასეთი ადამიანი გვყავს. ჩვენ ასეთ კვლევას პირველად არ ვატარებთ. ჩავატარეთ უკვე კვლევა რეპროდუქციულ ჯანმრთელობაზე...
ვინც ამ კვლევაში მოხვდება, თუ უმწეოა, ასეთ ადამიანს კვლევა ჩაუტარდება უფასოდ, თუ უმწეო არ არის, ასეთ შემთხვევაში 100%-დან 30 პროცენტს იხდის სახელმწიფო, 60%-ს - ქალაქის მერია, ხოლო 10%- ს - თავად მოქალაქე.
ეს 10% რამდენი ლარია კონკრეტულად, ამის გასარკვევად ჯანდაცვის სამინისტროს პრესცენტრს მივმართეთ.
„აბა მე რა ვიცი, რამდენი ლარია 10%", - გვითხრა გაურკვეველი მიზეზით გაბრაზებულმა თამარ ბოდოკიამ და ტელეფონი გათიშა.
P.S. რომ არ იციან, სწორედ ამიტომაა ქაოსი სამინისტროებსა და უწყებებში, მერე გამოდიან სამინისტროს წარმომადგენლები და სოციალურ ქსელში წერენ, რომ ამხელა რამეს აკეთებს სამინისტრო და მაინც უმადურია ხალხის რაღაც ნაწილი. არა, ხალხი უმადური არ არის, ხალხი ინფორმაციულ დეფიციტს განიცდის და კეთილი ინებეთ, ინფორმაციულად უზრუნველყავით. პირველ რიგში კი, საკუთარი თავების ინფორმირება არ გაწყენდათ და საზოგადოებასთან და მით უფრო, მედიასთან სწორად მოქცევა, რა თქმა უნდა!
დიანა ლიპარტელიანი
გაზეთი „ალია"