ნორვეგიის სამეფოს ჯანდაცვის სამინისტროს უფროსი მრჩეველი ზაზა წერეთელი სოციალურ ქსელში  მეტად საინტერესო კვლევის შედეგებზე წერს, რომელიც  იაპონელმა მეცნიერებმა  ჩაატარეს.

როგორც წერეთელი წერს, 80 000-ზე მეტი ბავშვის მონაცემების შესწავლის საფუძველზე იაპონელმა მეცნიერებმა დაადგინეს რომ ბიჭებს, რომლებიც 1 წლის ასაკამდე ეკრანთან დღეში მინიმუმ 2 საათს ატარებდნენ, 3 წლის ასაკში საგრძნობლად უფრო მეტად ჰქონდათ დასმული აუტიზმის სპექტრის აშლილობის (ASD) დიაგნოზი.

მკვლევარების თქმით, რამდენად არის დაკავშირებული ეკრანთან გატარებული დროის ხანგრძლივობა ჩვილებში ASD-ს შემდგომ დიაგნოზთან, გაურკვეველია. მიმდინარე COVID-19 პანდემიამ მთელ მსოფლიოში გაზარდა ეკრანთან გატარებული დრო ბავშვებს შორის, რაც აქცევს ბავშვების ჯანმრთელობაზე ეკრანთან დროის გავლენის შესწავლას საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის მნიშვნელოვან საკითხად.

„JAMA Pediatrics-ში გამოქვეყნებულ კვლევაში, მკვლევარებმა 2011-2014 წლებში ორსულად მყოფი ქალები შეარჩიეს; მონაცემები გაანალიზდა 2020 წლის დეკემბერში. საბოლოო საკვლევი პოპულაცია მოიცავდა 84,030 დედა-შვილის წყვილს. 1 წლის ასაკში ეკრანთან დროის პირველადი ზემოქმედება შეფასდა კითხვარით, რომელშიც დედებს სთხოვდნენ ეთქვათ საათების რაოდენობა, რომლებიც აძლევდნენ შვილს ყოველდღიურად ტელევიზორის ან DVD-ის ყურების უფლებას. პასუხები შემდეგი იყო (ეკრანთან დორის არ გატარება, 1 საათზე ნაკლები, 1 საათი ან მეტი, მაგრამ 2 საათზე ნაკლები, 2 საათი ან მეტი, მაგრამ 4 საათზე ნაკლები და 4 საათი ან მეტი.

პირველადი შედეგი იყო ASD დიაგნოზი 3 წლის ასაკში და დედებს კითხვარის საშუალებით ეკითხებოდნენ, დაუსვეს თუ არა მათ ბავშვს ASD დიაგნოზი 2 წლის ასაკში.

კვლევა ჩაატარა იაპონიის გარემოსა და ბავშვთა სასწავლო ჯგუფმა იაპონიის 15 რეგიონალურ ცენტრში.

საერთო ჯამში, 330 ბავშვმა მიიღო ASD დიაგნოზი 3 წლის ასაკში, პრევალენტობა 0.4%. აქედან 251 (76%) ბიჭი იყო, ხოლო 79 (24%) გოგონა. ASD-ისგან დამოუკიდებლად, ეკრანთან გატარებული დროის ყველაზე გავრცელებული პასუხი იყო 1 საათზე ნაკლები, რაც დააფიქსირა 27,707 დედამ“, - აღნიშნავს წერეთელი.

მისი თქმით, ASD-ით დაავადებული ბავშვების წილი 3 წლის ასაკში გაიზარდა ეკრანთან გატარებული დროის მატებასთან ერთად 1 წლის ასაკში, პროცენტული მაჩვენებელი იყო 5.8%, 22.3%, 30.2% და 31.7% ბავშვებისთვის, რომლებსაც არ ჰქონდათ ეკრანთან გატარებული დრო, 1 საათზე ნაკლები, 1-დან 2-ზე ნაკლები. საათი და 2-დან 4 საათზე ნაკლებ დროში, შესაბამისად. ASD დიაგნოზით დაავადებული ბავშვების პროცენტული მაჩვენებელი, რომლებსაც 4 საათი ან მეტი ჰქონდათ ყოველდღიური ეკრანთან გატარებული დრო, იყო 10%.

„ლოგისტიკური რეგრესიის ანალიზმა აჩვენა, რომ ეკრანთან გატარებული დრო 1 წლის ასაკში მნიშვნელოვნად იყო დაკავშირებული ASD-ის მაღალ შანსებთან 3 წლის ასაკში ბიჭებში, მაგრამ არა გოგონებში. მკვლევარები აკონტროლებდნენ ცვლადებს, მათ შორის დედის არასათანადო მოპყრობას და ბავშვების მიდრეკილებას ASD-ს მიმართ. ბიჭებს შორის, კორექტირებული შანსების კოეფიციენტები ეკრანზე 1 საათზე ნაკლებ დროზე, 1 საათზე 2 საათზე ნაკლებზე, 2 საათზე 4 საათზე ნაკლებზე და 4 საათზე მეტი იყო, შესაბამისად, იყო 1.38, 2.16, 3.48 და 3.02.

მკვლევარებს ახლა აინტერესებთ გაიგონ, რა არის მიზეზი რომ ბავშვები ტელევიზორთან ატარებენ დროს, მშობლები შესაძლოა უფრო მიდრეკილნი იყვნენ შესთავაზონ ეკრანთან გაატარონ დრო ქცევითი სირთულეების მქონე ბავშვების დასამშვიდებლად. მშობლებმა ასევე შეიძლება დაინახონ, რომ მათი შვილები უფრო ბედნიერები არიან რაც  ტელევიზორს უყურებენ და ამიტომ ისინი შეიძლება უფრო ხშირად იყენებენ ამ მეთოდს ბავშვებისათვის. თუმცა როგორც მეცნიერებმა კიდევ ერთხელ გაიმეორეს „ჩვენ ვიცით, რომ ეკრანთან გატარებული დრო არ არის კარგი განვითარებადი ტვინისთვის; და ამ კვლევის გზავნილი არის ის, რომ ეკრანთან გატარებული დრო ბიჭებში აუტიზმს იწვევს“, - წერს ზაზა წერეთელი.