„მართვის სტრატეგიული ინსტიტუტის" ხელმძღვანელი პეტრე მამრაძე ქვეყანაში მიმდინარე აქტუალურ პროცესებს „რეპორტიორთან" ინტერვიუში მიმოიხილავს.

- ბატონო პეტრე, როგორ აფასებთ ტელეკომპანია „მაესტროში" მიმდინარე პროცესებს?

- ეკონომიკაში საუბრობენ ხოლმე ადამ სმიტის უხილავ ხელზე. ამ შემთხვევაში, ჩვენ მივდივართ ძალაუფლების უხილავ ხელთან. ვერ გავიგებთ, რა მოვლენები მიმდინარეობს „მაესტროში" ან სხვა რომელიმე ტელეკომპანიაში, თუ არ გავითვალისწინებთ კონტექსტს. დავიწყოთ იმით, რომ „მაესტროდან" გაუშვეს სანაია და ჟიჟილაშვილი, რომლებმაც გულახდილად თქვეს, რომ მათი ყოველი გადაცემის შემდეგ ხელმძღვანელობას ხელისუფლებისგან პრობლემები ექმნებოდა. ამის შესახებ ხელმძღვანელობისგან გაიგეს. ამას დავურთოთ ინგა გრიგოლიას გადაცემის დახურვა ტელეკომპანია „იმედში". რატომ უნდა უნდოდეს ტელევიზიის ხელმძღვანელობას რეიტინგული გადაცემის დახურვა, რაშია საქმე? რა თქმა უნდა, აქ ისევ ჩნდება საფუძვლიანი ეჭვი, რომ პრობლემებია ხელისუფლებასთან. გვახსოვს ეკა მიშველაძის პროგრამის დახურვა სასაცილო და აბსურდული მიზეზით. შეგვიძლია გავიხსენოთ „რუსთავი 2"-ის მოვლენები. „რუსთავი 2" რომ სააკაშვილის საკუთრება და მისი პროპაგანდისტული მანქანაა, ამაზე ბევრჯერ განმიცხადებია, მაგრამ „რუსთავი 2" ამხელს ამ ხელისუფლებას, სააკაშვილის ინტერესებიდან გამომდინარე. ამ მხრივ თვითცენზურა მათ არ აქვთ. დასავლეთში მასმედიის საშუალებას თავისუფლად მიიჩნევენ მაშინ, როდესაც ის თავისუფალია ხელისუფლების გავლენისგან. თორემ, ის რომ ვიღაცას ეკუთვნის და ამ მხრივ თავისუფალი არაა, თავისთავად იგულისხმება. შეგახსენებთ, პიკს რომ მიაღწია იმ მარაზმმა, გამოვიდა ივანიშვილი და განაცხადა, რომ თავად თუ იქნებოდა ამ მოვლენების უკან, ასეთ სისულელეს არ გააკეთებდა, რადგან ეს ყველაფერი თავად მათთვის არის საზიანო.

- მაგრამ პროცესი გრძელდება...

- მამუკა ღლონტმა თავიდანვე თქვა, რომ ამ პროცესის საბოლოო მიზანი სარედაქციო პოლიტიკის შეცვლაა. მიუხედავად იმისა, რომ შეიძლება იყოს მფლობელების კონკრეტული ინტერესები, მაინც ყოველთვის იკვეთება ხელისუფლების უხილავი ხელი.

- ოპოზიცია წინასაარჩევნოდ გაერთიანებას აპირებს. შეძლებს თუ განსხვავებული ორიენტაციის მქონე პოლიტიკური პარტიების ერთობა, რეალური კონკურენცია გაუწიოს „ქართულ ოცნებას"?

- ერთიანი ოპოზიცია რეალურ კონკურენციას ხელისუფლებას ვერ გაუწევს, ისევ და ისევ, თუ არ იქნება ფარული ხელშეწყობა თავად მმართველი გუნდის მხრიდან. მათ სხვაგვარად კონკურენციის გაწევის რესურსი არ გააჩნიათ. საქართველოში პოლიტიკური პარტიები არ არსებობს, ვერ ჩამოყალიბდა. დღესაც კი კონტურები არ არის ამის გამოკვეთილი. ესენია დაჯგუფებები, რომელიც შეკრებილია მეტ-ნაკლებად ცნობადი პიროვნებების გარშემო. ამ ადამიანების ძირითადი მიზანია, ნებისმიერი ხერხით მოვიდნენ ხელისუფლებაში, ვინაიდან ხელისუფლებაში ყოფნა ნიშნავს მატერიალურ და სხვა რესურსებისადმი წვდომას. ანუ, მათ ხელისუფლებაში მოსვლა რეფორმების გასატარებლად კი არა, საკუთარი კეთილდღეობის გამო სურთ.

ჩვენთან ხალხი ჯერჯერობით პიროვნებებს აძლევს ხმას და არა პროგრამებს. ამიტომ, ჩვენთან შესაძლებელია მსგავსი რამ, რაც მოხდა „ახალი მემარჯვენეებისა" და კუკავას გაერთიანებით. ერთი აცხადებდა, რომ მისი ძირითადი მიზანი იყო NATO-ში გაწევრიანება, მეორე რუსეთთან ურთიერთობაზე საუბრობდა. ეს ანეკდოტად ჟღერს უცხოელებისთვის, მაგრამ ეს ჩვენი რეალობაა.

- თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში მიმდინარე პროცესებზე რას იტყვით? სტუდენტები უკვე რამდენიმე დღეა საუბრობენ, რომ უნივერსიტეტში დღემდე ჩანერგილი არიან „ოდეერები". მათი მოთხოვნაა, რომ უნივერსიტეტი ასეთი ადამიანებისგან გათავისუფლდეს.

- პრობლემა არის ძალიან მნიშვნელოვანი. კარგად მახსოვს, როცა სანდრო კვიტაშვილი იყო რექტორი, მაშინ პროტესტით გამოდიოდნენ სტუდენტები და მე მათ როგორც პარლამენტის წევრი შევხვდი და მითხრეს ასეთი რამ - „სანდროსთან ჩვენ პრობლემა და პრეტენზია არ გვაქვს. იქ უზის უშიშროების კაცი, რომელიც ყველაფერს მართავს. თორემ სანდროს ტყუილად ჰქვია რექტორი". აი ეს მიდგომა, რომ ყველგან ზის უშიშროების კაცი, საქართველოში დღესაც არსებობს. თავად ფაქტია შემზარავი, რომ საქართველოს დამოუკიდებლობის გამოცხადებიდან 25 წელია გასული და ეს აბრევიატურა „ოდეერი" დღემდე ნებისმიერ სტრუქტურაშია ჩანერგილი. მე მახსოვს, ბატონმა გია ვოლსკიმ შარშან განაცხადა, რომ მოქმედი კანონმდებლობის და წესების თანახმად, „ოდეერის" ინსტიტუტი მუშაობს ისე, როგორც საჭიროა. მაჩვენეთ ეს მოქმედი კანონმდებლობა და წესები. რას ნიშნავს ეს? რომელ ევროპაზეა ლაპარაკი ასეთ დროს?

ასევე მახსოვს ჟურნალისტების შეხვედრა რესურს-ცენტრთან და მათმა წარმომადგენელმა განაცხადა, რომ ნამდვილად ჰყავთ „ოდეერი", მაგრამ ვისაც ჟურნალისტები ბრალს სდებდნენ, ის პიროვნება არ იყო „ოდეერი". არამედ ვიღაც სხვა ჰყავდათ.

აქაც იგივე ტრიალებს. არანაირი ინფორმაცია არ მაქვს იმ პიროვნებაზე, რომლის გამოც აჯანყდნენ სტუდენტები. სამაგიეროდ, ვიცი, რომ სოსო არჩვაძე, შესანიშნავი მეცნიერი და პიროვნება, იყო წარდგენილი კანცლერად და სამწუხაროდ, რაღაც მოხდა იქ და კანდიდატურა არ გავიდა. სტუდენტები სწორ გზას ადგანან. ყველაფერი უნდა იყოს ღია, გამჭვირვალე. ნებისმიერ სტრუქტურაში, სახელმწიფო დაწესებულებაში და ზოგადად ყველგან „ოდეერი" წარსულს უნდა ჩაბარებოდა მეოთხედი საუკუნის წინ და ტრაგედიაა, რომ დღესაც არ დასრულებულა ეს ყველაფერი.

- ვიზა-ლიბერალიზაციის პროცესი კვლავ დაიძრა. უნდა ველოდოთ თუ არა, რომ ამ წლის ზაფხულისთვის საქართველოს მოქალაქეები ევროპაში უვიზოდ მიმოსვლას შეძლებენ?

- სავსებით შესაძლებელია, რომ ვიზა-ლიბერალიზაციის პროცესი ზაფხულის მიწურულს დასრულდეს. ეს პროცესი უდავოდ დადებითია.

მინდა, მნიშვნელოვან საკითხზე გავამახვილო ყურადღება, გიორგი კვირიკაშვილი მაშინ ჯერ კიდევ საგარეო საქმეთა მინისტრი იყო, როცა ნაცვლად უპასუხისმგებლო პროპაგანდისა, საქმიანად განუმარტა მოსახლეობას, თუ რაში მდგომარეობს ვიზა-ლიბერალიზაცია. კვირიკაშვილმა ხაზი გაუსვა, რომ ეს არ იძლევა ევროპაში მუშაობისა და სწავლის უფლებას. მაგრამ ვისაც ფული აქვს და საშუალება, შეუძლია 180 დღიდან ნახევარი გაატაროს ევროპაში. ასეთი ადამიანებიც იქნებიან.

მინდა აღვნიშნო, რომ ვისაც რაღაც ცუდი ზრახვებით უნდოდა წასვლა, პრაქტიკულად ყველა წავიდა ისედაც. მხოლოდ გერმანიაში 4 000-ზე მეტი ქართველი იხდის სასჯელს. ამიტომ, ამ ფონზე, რომ ადამიანი, რომელსაც არავითარი ცუდი ზრახვები არ აქვს, ჩავიდეს საქმიანი ვიზიტით ან დასასვენებლად უვიზოდ, ძალიან კარგია. კარგია, რომ საზოგადოებაში არ არის ჭარბი მოლოდინი, რომ ვიზა-ლიბერალიზაციის შემდეგ გვეშველება. ეს იყო ადრე და ახლა ეს ყალბი ჭარბი მოლოდინები აღარ არსებობს.