ავტორი მარიამ პაიჭაძე
საპარლამენტო უმრავლესობის წევრმა კარლო კოპალიანმა „რეპორტიორთან"ინტერვიუში ბათუმში განვითარებულ მოვლენებზე ისაუბრა და განაცხადა, რომ ამ ყველაფერის უკან „ნაციონალური მოძრაობა" იდგა. კოპალიანი აგრეთვე შეეხო ქვეყანაში მიმდინარე სხვა მნიშვნელოვან პოლიტიკურ მოვლენებსაც.
- თქვენი შეფასებით, ბათუმში გამართული აქცია ეს იყო პოლიციის მიერ გამოწერილი ჯარიმის გაპროტესტება თუ წინასწარ დაგეგმილი პროვოკაცია?
- ბათუმის მოვლენებზე ლაპარაკის დროს, გარკვეული სიფრთხილით უნდა მივუდგეთ ამ საკითხს. რა თქმა უნდა, ეს იყო ყოფით საკითხზე სპონტანურად დაწყებული აქცია, თუმცა, გარკვეულმა პოლიტიკურმა ძალებმა ისარგებლეს ამ შემთხვევით, რათა პოლიტიკური ქულები დაეწერათ. ვგულისხმობ „ნაციონალურ მოძრაობას". მათ რომ არ ესარგებლათ ამ შემთხვევით და არ მიეღოთ ამ უბედურებაში მონაწილეობა - გამიკვირდებოდა. ეს არის ის ძალა, რომელიც ყოველთვის დესტრუქციასთან ასოცირდება. მათ ვერ გათვალეს სწორად, რადგან ის კონფლიქტი, რაც ბათუმში 6 საათზე დაიწყო, 11 საათისთვის უკვე მოგვარებული იყო. შემდგომში, ეს ხალხი ჩაანაცვლა სხვადასხვა რაიონებიდან ჩამოსულმა გაურკვეველმა ჯგუფებმა და აქციამ აგრესიული სახე მიიღო. ჩვენს ქართულ საპროტესტო ისტორიაში წარმოუდგენელი რაღაც იყო. ძალიან ბევრი აქციის მონაწილე ვარ, მაგრამ მსგავსი რამ არ მინახავს, ეს ჩვენს ქართულ ბუნებაში არ ჯდება. ჩვენ არ ვართ ის ადამიანები, რომ ქუჩაში დავწვათ ქონება, ჩავამსხვრიოთ ვიტრინები და ა.შ. სამართალდამცავების საქმეა, გაარკვიონ, ეს იყო თუ არა შემდგომში ინსპირირებული კონკრეტული ადამიანების მიერ, ვისაც უნდოდა რაღაც პოლიტიკური ქულების დაწერა. გახსოვთ ალბათ, მეორე დღეს ვარშალომიძემ მთავრობის სახლთანაც დააანონსა აქცია. ეს ადამიანები ჩარჩნენ 10 წლის წინანდელ ამბავში, როდესაც ქვებს ისროდნენ. ქვების სროლაც მათი იარაღია. უდანაშაულობის პრეზუმფციას არ დავარღვევ, თუმცა, „ნაციონალურ მოძრაობას" ბათუმში განვითარებულ მოვლენებში პოლიტიკურად ბრალს ვდებ. როგორც ჩემთვის ცნობილია, სისხლის სამართლის კუთხით არის აღძრული რამდენიმე საქმე და სამართალდამცავები შესაბამის რეაგირებას მოახდენენ.
- ოპონენტების მხრიდან ისმის კრიტიკა, რომ ხელისუფლების რეაგირება დროული არ იყო და მათ შეეძლოთ, უფრო ადრე აღეკვეთათ ბათუმში განვითარებული მოვლენები, თქვენ როგორ ფიქრობთ?
- ხელისუფლების რეაგირება დროული იყო. აღარ იციან, რითი გააკრიტიკონ მთავრობა. პირველ რიგში, მათ ნახეს, რომ ხელისუფლების მხრიდან ნებისმიერი აქციის დაშლა და მითუმეტეს, ასეთი აგრესიული აქციის დაშლა, მშვიდობიანად შეიძლება. საზოგადოება პარალელს ავლებს, დაინახა, რომ სულ სხვა ხელისუფლებასთან გვაქვს საქმე და ამან უფრო მეტად გააგიჟა ჩვენი ოპონენტები. ნამდვილად ვერ მივიღებ ბოკერიასგან და რურუასგან შენიშვნებს იმასთან დაკავშირებით, რომ ხელისუფლებამ რეაგირება დააგვიანა. რა მიზეზებია ეს, როდესაც ჩვენ არ ვიყავით დაზღვეულები, რომ თუ 12 საათზე დაიწყებოდა აღნიშნული ოპერაცია, რამე მსხვერპლი არ მოჰყვებოდა და მერე რურუა და ბოკერია აგებდნენ პასუხს? ქვეყანაში განვითარებულ ყველა მოვლენაზე პასუხს აგებს ხელისუფლება, რომელიც დღეს მართავს ქვეყანას და აქედან გამომდინარე, ყველაზე ოპტიმალური გამოსავალი მიიღო ხელისუფლებამ. არცერთი დამწვარი მანქანა თუ ჩამსხვრეული შუშა არ ღირდა არცერთი ჩვენი მოქალაქის სიცოცხლედ. ჩვენთან ყველაზე ღირებული ადამიანის სიცოცხლეა, განსხვავებით იმისგან, როდესაც მშვიდობიან აქციაზე ადამიანებს ხოცავდნენ და გვამებს მაღაზიების სახურავებზე ყრიდნენ. რამდენიც არ უნდა იყაყანონ, მათ ეს აღარ გამოუვათ.
„ნაციონალური მოძრაობა" ცდილობს, რომ მთავარი გადაფაროს, ანუ ის, რომ აქციაში მონაწილეობდნენ ამ პარტიის წარმომადგენლები. ამას ადასტურებს მათთან ასოცირებული „თავისუფალი ზონა", მათი პარტიის წევრი, რომელიც შემდეგ გარიცხეს პარტიიდან, რითიც აღიარეს მონაწილეობა ბათუმის აქციაში და ახლა ცდილობენ, დადგან ისეთი შოუ, სადაც დაადანაშაულებენ ხელისუფლებას. კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, ხელისუფლება მოიქცა აბსოლუტურად სწორად და ამას შედეგებიც ადასტურებს.
- შესაძლოა, პრეზიდენტმა ფარული მოსმენების შესახებ კანონპროექტს ვეტო დაადოს, თქვენი აზრით, რამდენად შეიძლება ეს მოხდეს?
- ვფიქრობ, რომ თუნდაც ბათუმის მოვლენებიდან გამომდინარე, პრეზიდენტმა მოსმენების შესახებ კანონპროექტს ვეტო არ უნდა დაადოს. იმ პირობებში, როგორშიც იმყოფება ჩვენი ქვეყანა და რა წარმატებებიც გვაქვს საგარეო მიმართულებების კუთხით, მტერს მაინც არ სძინავს. თუ მტერი გყავს, სიფრთხილეა საჭირო, რაც გამოიხატება იმაში, რომ შენი თავდაცვისუნარიანობა და უსაფრთხოება უნდა იყოს დაცული. ადამიანები, რომლებიც ცდილობენ, რომ წყალი აამღვრიონ, ცეცხლი დაანთონ, ჩაწვან და ჩაბუგონ ქვეყანა, ასეთი ადამიანების გასანეიტრალებლად არსებობს უსაფრთხოების სამსახური. ათეული წლების მანძილზე ეს სამსახური იყოვანო მერაბიშვილის დაქვემდებარებაში, ახლა სულ სხვა შემთხვევა გვაქვს. მათ საერთოდ უნდათ, რომ უშიშროების სამსახურის პარალიზება მოახდინონ. არ ვიცი, რამდენად ურევია პრეზიდენტი ამ საქმეში, მაგრამ თუ ის მთავარსარდალი და ქვეყნის უსაფრთხოების გარანტია, ვეტო არ უნდა დაადოს, მითუმეტეს, როცა ჩვენ სულ რაღაც1 კვირის წინ მაგალითი გვქონდა, თუ როგორ შეიძლება რამდენიმე ავანტიურისტმა ქვეყანაში სიტუაცია არიოს.
- იმ ფონზე, როდესაც პრეზიდენტმა საკონსტიტუციო კომისიასთან მუშაობაზე უარი განაცხადა, წამოიწყო კამპანია - „კონსტიტუცია ყველასია" და კონსტიტუციაში შესატან ცვლილებებთან დაკავშირებით რეგიონებში მოსახლეობასთან შეხვედრებს მართავს. ამასთან დაკავშირებით რას გვეტყვით?
- ყველა ვთანხმდებით, რომ კონსტიტუცია შესაცვლელია, რადგან ეს არის ერთ კაცზე მორგებული საოცრება, რომელშიც ძალიან ბევრი შეუსაბამობაა. დადგა დღის წესრიგში, რომ ჩვენ მივიღოთ ისეთი კანონები, რომელიც ეკადრება ცივილიზებულ ერს, რომელსაც აქვს პრეტენზია,რომ იყოს ევროპის ერთიანი ოჯახის წევრი. შეიკრიბა ყველა შტოს წარმომადგენელი, მათ შორის იყვნენ პრეზიდენტის ინსტიტუტის წარმომადგენლები, თუმცა, პრეზიდენტმა გამოთქვა თანათავმჯდომარეობის სურვილი, რაზეც უარი მიიღო და შემდეგ გაიბუტა.ესარ არის სახელმწიფო მიდგომა, ეს არ არის პრეზიდენტის საქციელი. თუ ჩვენ კანონიერ ქვეყანაში ვცხოვრობთ, თეთრზე შავით წერია, რომ ეს არის პარლამენტის პრეროგატივა, სადაც იქმნება საკონსტიტუციო კომისია, რომლის თავმჯდომარე გახლავთ პარლამენტის თავმჯდომარე, ჩვენ ვერც რეგლამენტს და ვერც კანონს ვერ დავარღვევდით. აღმოჩნდა ისე, რომ ყველა შტო აღმოჩნდა ამ კომისიაში, გარდა პრეზიდენტის ინსტიტუტისა, რაც ჩვენთვისაც არ იყო კარგი. ამის შემდეგ მოხდა ის, რაც მოხდა და პრეზიდენტის ადმინისტრაციამ სახლის შენება ზევიდან დაიწყო. ატარებს შეხვედრებს მოსახლეობასთან, რაც ჩემი აზრით, უფრო წინასაარჩევნო კამპანიას ჰგავს და არა კონსტიტუციის განხილვას. მიმაჩნია, რომ პრეზიდენტის არც იმიჯსა და არც ავტორიტეტს ეს კარგად არ წაადგება.
- რუსეთის პრეზიდენტმა ვლადიმირ პუტინმა თანხმობა მისცა, რომ „სამხრეთ ოსეთის" სეპარატისტული რეჟიმის სამხედრო ქვედანაყოფები რუსეთის თავდაცვის სამინისტროს დაქვემდებარებაში იყვნენ. რა შეიძლება შეცვალოს ამან საქართველოსთან ურთიერთობაში?
- ამ შემთხვევაში ჩვენს პრეზიდენტს მოვუწონებ საქციელს, რომელმაც ბაქოში, სადაც წამყვანი ქვეყნის ლიდერების შეკრება იყო, გააკეთა ძალიან საინტერესო და მრავლისმთქმელი განცხადება და რუსეთი პირდაპირ დაადანაშაულა ანექსიაში. რაც შეეხება პუტინის ხელმოწერილ დოკუმენტს, ეს უკვე ანექსიისკენ გადადგმული მკაფიო ნაბიჯია. ეს არის ყველაზე დიდი უბედურება, რომ ამ რეალობის წინაშე ვართ. ეს ქვეყანა, ალბათ, ჩვენი ბედისწერაა. თუ რამე უბედურება დამართნია ჩვენს ქვეყანას, რუსეთისგან მოდის. მისგან ასეთი ნაბიჯები მოულოდნელი არ არის. რუსეთი ასე იქცევა არა მარტო საქართველოს, არამედ სხვა ქვეყნების მიმართაც. ჩვენ უნდა ვიყოთ ძალიან ფრთხილად დიპლომატიაში, რადგან ჩვენი ქვეყნის ისტორია ხმალთან და ბრძოლასთან ერთად, ლავირებისა და დიპლომატიის ისტორიაა. ჩვენი წინაპარი არ ფიქრობდა, რომ შუბლით გაეტანა კედელი და ვერც ჩვენ მივცემთ ჩვენს თავს ამის გაკეთების უფლებას - განსხვავებით წინა ხელისუფლებისგან, რომელიც ყველანაირად ცდილობდა მძინარე დათვის გაღვიძებას და 2008 წელს გააღვიძა კიდეც. მანამდე იყო ძალიან ცუდი დიპლომატიური ნაბიჯები... ეს ყველაფერი თავს იყრის და ჩვენ გვიწევს იმ საშინელებების გამოსწორება, რომელშიც ჩვენი ქვეყანა ერთმა პოლიტიკურმა ძალამ ჩაძირა. ძალიან ფრთხილი პოლიტიკა გვმართებს და არ შეიძლება, ისეთ ქვეყანას ებრძოლო, რომელთანაც წინასწარ დამარცხებისთვის ხარ განწირული. უნდა ვეძებოთ მფარველი, ვინც დაგვიცავს ამ დიდ ქვეყანასთან ბრძოლაში და ჩვენი პოლიტიკაც ამისკენ არის მიმართული, ამიტომაც გვინდა ევროპასთან ინტეგრაცია.
- როგორ შეაფასებთ „რუსთავი 2"-ის საქმეზე სტრასბურგის სასამართლოს გადაწყვეტილებას?
- მიმაჩნია, რომ ამხელა ყურადღების ღირსი არ არის ეს ტელევიზია. სიმართლე გითხრათ, „რუსთავი 2" ტელევიზიად საერთოდ არ მიმაჩნია. ის არის დამნაშავე საინფორმაციო საშუალება, რომელიც პასუხს აგებს იმ ყველაფერზე, რაც „ნაციონალურმა მოძრაობამ" საქართველოში გააკეთა. სტრასბურგს რაც შეეხება, გვარამია და მისი მხარდამჭერები ცდილობენ, რომ წარმოაჩინონ, თითქოს უვადოდ მოხდა აღსრულების შეჩერება. იურისპრუდენციაში ასეთი ტერმინი მხოლოდ იმ შემთხვევაში არსებობს, თუ ადამიანს უვადო პატიმრობას უფარდებენ. სხვა ყველა პროცესს დამთავრება სჭირდება. საქმის არსებითი განხილვაარც მომხდარა. ახლა ჯერი უკვე სახელმწიფოზეა და იმ ტყუილებს, რაც „რუსთავი 2"-მა სტრასბურგში წარადგინა, შესაბამისი გასაბათილებელი დოკუმენტაცია სჭირდება. სტრასბურგის მწამს და ვერ დავიჯერებ, რომ ევროპის ადამიანთა უფლებების სასამართლო დადგება არა სიმართლის, არამედ ერთი მუჭა ავანტიურისტი ადამიანების მხარეზე.