ავტორი სალომე უერთაშვილი
საპარლამენტო უმრავლესობის წევრმა კარლო კოპალიანმა „რეპორტიორთან" საუბრისას პრეზიდენტის არჩევის წესზე ისაუბრა და განაცხადა, რომ არაფერი დაშავდება, თუ პრეზიდენტს პარლამენტი აირჩევს. მანვე „მოსმენების კანონთან" დაკავშირებითაც გააკეთა კომენტარი და აღნიშნა, რომ პრეზიდენტის საბოლოო ხელმოწერა, საკუთარი შეცდომის აღიარებას ნიშნავს.
- ვიზა-ლიბერალიზაცია 28 მარტს ძალაში შევიდა...
- შეიძლება ყოველგვარი გადამეტების გარეშე ვთქვათ, რომ ამ დღეს საუკუნეების მანძილზე ველოდით, სულხან-საბადან დაწყებული. ვეძებდით იმ ადგილს, რომლის წევრადაც მთელი ჩვენი ისტორიის მანძილზე თავს ვთვლიდით. ესაა ჩვენი პოლიტიკური ხელმძღვანელობის, ჩვენი ქვეყნისა და თითეული მოქალაქის ძალიან დიდი მიღწევა. ეს ნიშნავს იმას, რომ ევროპამ აღიარა ჩვენი ქვეყნის წინსვლა, ჩვენი ქვეყნის კურსი. ევროპამ გვაღიარა თავისი ოჯახის წევრად, ამას ძალიან დიდი დატვირთვა აქვს.
მოგეხსენებათ, ძალიან ბევრი წინააღმდეგობა იყო წლების მანძილზე და ეს, როგორც უკვე ვთქვი, ძალიან დიდი მიღწევაა. თქვენ ხედავთ, ევროპის ქვეყნები როგორ ხვდებიან ჩვენს მოქალაქეებს, როგორ გაუღო კარები ევროპამ საქართველოს, ეს შემთხვევით არ ხდება. ჩვენმა მოქალქეებმა, ჩვენმა ქვეყანამ დაიმსახურა ეს.
- როგორ ფიქრობთ, რამდენად ხშირი იქნება ისეთი შემთხვევა, როდესაც საქართველოს მოქალაქეები 3-თვიან ვადას გადააცილებენ და უფრო დიდი ხნით გაჩერდებიან ევროპაში?
- რა თქმა უნდა, მოქალაქეების გარკვეული რაოდენობა ასე მოიქცევა, მაგრამ ეს კატასტროფა არ იქნება. უვიზოდ მიმოსვლას აქვს თავისი მოთხოვნილებები, კრიტერიუმები. მიმაჩნია, რომ მსგავსი მომენტი ხშირად არ იქნება და დაბალი პროცენტი დარჩება ევროპაში, ისინი კი, რა თქმა უნდა, დეპორტაციას დაექვემდებარებიან და დაბრუნდებიან თავიანთ ქვეყანაში.
ძალიან ბევრი მიზნით შეიძლება წახვიდე ევროპაში, თუნდაც ისწავლო 3 თვე და შემდეგ უკვე შესაბამის ხელისუფლებას მიმართო, ამასთან ერთად, შესაძლოა სამუშაოს მოსაძიებლად წახვიდე, ადამიანებთან ურთიერთობისთვის, ტურისტული მიზნით და ა.შ. მთავარია, იქ ჩავიდეს ადამიანი. ყველამ კარგად ვიცით, ჩვენი მოქალაქეები დატანჯულნი იყვნენ ვიზებთან დაკავშირებით, ძალიან ბიუროკრატიული პროცესია. საერთო ჯამში აქ მნიშვნელოვანი ისაა, რომ ჩვენ გვაღიარა ევროპამ, გვაღიარა მის მეგობრად, მისი ოჯახის წევრად და ამას ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს.
წინა ხელისუფლებიდან ვიღაცამ ახსენა, რომ თითქოს ვიზა-ლიბერალიზაციის პროცესი დაიწყო მათი ხელისუფლების პირობებში და ეს მათი დამსახურებაა. როგორაა მათი დამსახურება, როცა ჩვენი საპარლამენტო დელეგაციის ოპოზიციონერ წევრებს, მათ შორის, ბაქრაძეს, თაქთაქიშვილსა და კანდელაკს, არც ერთ რეზოლუციაზე, რომელიც საქართველოს ეხებოდა ვიზა-ლიბერალიზაციის მიმართულებით, მათ ჩვენი ქვეყნისთვის ხმა არ მიუციათ. ესაა ქვეყნის ღალატი და ჩვენი ქვეყნის წინსვლისთვის ხელის შეშლა.
- ბათუმის მოვლენებთან დაკავშირებით გავრცელდა ინფორმაცია, რომ პროცესი გარე ძალის მიერ იყო პროვოცირებული, ვგულისხმობ რუსეთს... რამდენად იზიარებთ თქვენ ამ მოსაზრებას?
- ძალიან რთული საკითხია. გამოძიება მიმდინარეობს. ამ საქმით საგამოძიებო ორგანოები ძალიან სერიოზულად არიან დაინტერესებულნი, ამიტომ ალბათ უფრო უპრიანი იქნება, თუ დაველოდებით გამოძიებას, თუმცა, ჩვენ ქვეყანას რომ მუდამ მტერი ჰყავს ჩრდილოეთიდან, სამხრეთიდან, აღმოსავლეთიდან და დასავლეთიდან, უცხო არ არის, ამიტომაც ჩვენი ქვეყნის წამრატებები არავის უხარია, თუნდაც ვიზა-ლიბერალიზაციის კუთხით. შიგნით გვყავს მტრები, მათ არ უხარიათ წარმატებები და გარეშე მტრებს გაუხარდებათ? მით უმეტეს, როდესაც შენ, ერთი ციცქნა ქვეყანა მთელმა ევროპამ ოჯახის წევრად გაღიარა. ფაქტია, მტერი მოგვემატა, თუმცა ასე ცალსახად რომ ვინმეს ხელი დაადო, წარმოუდგენელია. მიუხედავად ამისა, ერთი რამ ნათლად გამოჩნდა ბათუმის მოვლენების დროს. ვიღაცებს ამ ამღვრეულ წყალში თევზის დაჭერა მოუნდათ და ამ ბარბაროსულ აქციას სოლიდარობა გამოუცხადეს. მხარდაჭერას უცხადებდნენ ნაციონალები და მეორე თუ მესამე დღეს ნაციონალების წევრი პარტიიდან გარიცხეს, ეს ამტკიცებს მათ მონაწილეობას ამ აქციაში.
- „რუსთავი 2"-ის თანამშრომლებზე წილების გადანაწილებას როგორ შეაფასებთ?
- ესაა გვარამიას ახალი შოუ. მინდა გითხრათ, რომ ამ ადამიანმა და ზოგადად, მისმა საქმიანობამ ჟურნალისტიკის სფეროს ძალიან დიდი ზიანი მიაყენა, მითუმეტეს, მისმა ბოლო განცხადებებმა, როდესაც ის უშვერი სიტყვებით ლანძღავდა თავის კოლეგებს, იმ ადამიანებს, რომლებიც წლების მანძილზე პატიოსნად ემსახურებოდნენ ამ საქმეს. გვარამია ვერ იტანს დამოუკიდებელ აზრს, ვერ იტანს მოტივირებულ ახალგაზრდებს, რომლებსაც სურთ, თავიანთი სიტყვა თქვან ამ სფეროში. აქედან გამომდინარე, გამოჩნდა, რომ ეს კაცი დარჩა იმად, რაც იყო. ის იყო სადამსჯელო პროკურორი, რომელიც მოსამართლის ნაცვლად წყვეტდა ყველა საქმეს და ყველა განაჩენზე აწერდა ხელს - ადამიანის დაჭერიდან დაწყებული, დახვრეტით დამთავრებული.
ახლა კი მისი შოუ, რომ შპს უნდათ, არის სპექტაკლი. „რუსთავი 2" უპატრონო ბავშვივით გადადიოდა ხელიდან ხელში, რამდენი მეპატრონე ჰყავდა, არ ვიცი, მაგრამ, ალბათ, ერთ ათეულზე მეტი, ამისთვის ხომ არის სასამართლო? წინა ხელისუფლება პირდაპირ ერეოდა მათ საქმიანობაში, პარტიული ტელევიზია იყო, რომელმაც გვარამიას ხელმძღვანელობით დაიმატა კიდევ ერთი ფუნქცია, გახდა დამნაშავე ტელევიზია. ჩვენ რომ ვყოფილიყავით წინა ხელისუფლების მსგავსი, ჩვენც შეგვეძლო მათსავით მოქცევა, შეგვეძლო, შეგვეზღუდა მედიის საქმიანობა, მაგრამ ჩვენ ეს არ ვქენით, ჩვენ გავხსენით სასამართლოს კარი და თუ ჩვენ სამართლებრივ ქვეყანას ვაშენებთ, უნდა დავეთანხმოთ მის გადაწყვეტილებას. დაველოდოთ სასამართლოს გადაწყვეტილებას, ვნახოთ, სტრასბურგი რას იზამს.
ფაქტი ერთია, გვარამიამ თვითონ გაანადგურა „რუსთავი 2".
- „ფარული მოსმენების" კანონს პრეზიდენტმა თავდაპირველად ვეტო დაადო, თუმცა პარლამენტმა ის დაძლია და პრეზიდენტმა ხელი მოაწერა მას... როგორ ფიქრობთ, რამ განაპირობა პრეზიდენტის გადაწყვეტილება?
- ძალიან კარგია, რომ პრეზიდენტმა ხელი მოაწერა. საერთოდ, რეგლამენტით როგორც ხდება, მას შეეძლო, არ მოეწერა ხელი, თუმცა შემდეგ ხელს აწერს პარლამენტის თავმჯდომარე და კანონი მაინც შედის ძალაში. აღნიშნულ კანონთან დაკავშირებით პრეზიდენტის არგუმენტირებული შენიშვნები იმდენად სუსტი იყო, რომ მისმა გუნდმა და თვითონ პრეზიდენტმა გადაწყვიტეს, ხელი მოეწერა, მით უმეტეს, ამ კანონმა ძალიან მაღალი შეფასება დაიმსახურა სხვადასხვა საერთაშორისო ექსპერტის მიერ, ალბათ ეს მარგველაშვილმა გაითვალისწინა. მე ვუწონებ ამ საქციელს.
საერთოდ, ჩვენ ვაღიარებთ შეცდომებს და შეცდომების აღიარება, ალბათ, ყველაზე დიდი პლუსია ადამიანისთვის, მით უმეტეს, ხელისუფლებისთვის. ჩვენ გვყავდა ისეთი ხელისუფლება, რომელიც არასდროს აღიარებდა შეცდომებს, ხალხს ხოცავდა ქუჩაში, თუმცა, ამას კანონის დაცვად მიიჩნევდა. ჩვენ არ ვართ ასეთი ხელისუფლება და ვაღიარებთ შეცდომებს. კარგია, რომ ეს პატარა შეცდომა, რომელიც პრეზიდენტმა დაუშვა, აღიარა თავისი ხელმოწერით.
- პრეზიდენტის კამპანიაზე „კონსტიტუცია ყველასია" რას იტყვით? გაჟღერდა ასეთი მოსაზრება, თითქოს ეს მისი საარჩევნო კამპანიაა, რას ფიქრობთ თქვენ?
- პიარტექნოლოგიის საქმეა. ის იყენებს ახალი კონსტიტუციის განხილვას თავისი პიარკამპანიისთვის, ეს მისი საქმეა, თუმცა, სოლიდურად არ გამოიყურება და ლამაზი არ არის. მით უმეტეს, ჯერ საარჩევნო კამპანია არ დაწყებულა. საერთოდ, ჩემთვის გაუგებარია, მოსახლეობას თუ ხვდები, მაშინ კანონპროქტი უნდა წარუდგინო, რას უჭერ მხარს და როგორ, მას კი, კანონპროექტი ხელში არ უჭირავს, ის ჯერ არ არსებობს, ალბათ, რამდენიმე დღეში იქნება, გამოქვეყნდება და კომისია საბოლოო გადაწყვეტილებას მიიღებს. ჯერ არ დადებულა კანონპროექტი და რის აგიტაციას ეწევიან, ჩემთვის გაუგებარია, როცა ხელში არაფერი გიჭირავს, ხალხს რაზე ესაუბრები?
- პრეზიდენტის არჩევის წესზე რას ფიქრობთ? პირდაპირი გზით უნდა მოხდეს პრეზიდენტის არჩევა თუ არაპირდაპირი?
- ქვეყანა არ განვითარდება, დაიქცევა, რელსებიდან ამოვარდება და ევროპისკენ აღარ წავა თუ რა მოხდება იმ შემთხვევაში, თუ პრეზიდენტს პარლამენტი აირჩევს? ხომ არაფერი მოხდება. ძალიან ბევრ განვითარებულ ქვეყნას, თუნდაც ჩვენს მოძმე ევროპელებს, აქვთ საპარლამენტო რესპუბლიკა და პრეზიდენტს პარლამენტი ირჩევს, რა არის ამაში ცუდი? ხდება თემით სპეკულირება სპეციალურად. ხალხი როგორც გადაწყვეტს, ისე იქნება, ჩვენ არ ვართ ისეთი ადამიანები, რომ ერთ თემაზე ვიყოთ ჩაციკლულნი. ეს არ არის ის თემა, რომლითაც რაღაცის აგორება შეიძლება. მითუმეტეს, ვენეციის კომისია დასკვნას წერს და კონსტიტუციაში შესატან ცვლილებებთან დაკავშირებით არცერთი შენიშვნა არ გამოუთქვამთ, პირიქით, მათ მოეწონათ, ესაა ევროპული კონსტიტუციაა. 2010 წელს მიღებული კონსტიტუცია კი, ფაქტობრივად, ერთ კაცზე, სააკაშვილზეა მორგებული და უდავოდ შესაცვლელია.