ჟურნალისტ გიორგი სანაიას მკვლელობიდან 17 წლის თავზე, „რუსთავი 2"-მა მორიგი „სენსაცია" შემოგვთავაზა, რომ მათ ციხიდან მძიმე დანაშაულობებში მსჯავრდებული კოტე ციხისთავი დაუკავშირდა და ამცნო, სანაია გრიგოლ ხურცილავას არ მოუკლავს, იმ პერიოდში #1 ტერორისტად შერაცხულმა კრიმინალურმა ავტორიტეტმა შოთა ჭიჭიაშვილმა მოკლა მთავრობის დაკვეთითო. კოტე ციხისთავი, რომელიც თავად გახლდათ ჭიჭიაშვილის ბანდფორმირების წევრი, მკვლელობის დამკვეთებს შორის, შს მინისტრ კახა თარგამაძესა და სხვა მაღალჩინოსნებთან ერთად, კახეთის სამხარეო პოლიციის ყოფილ უფროსს თამაზ თამაზაშვილსაც ასახელებს.
ჩნდება კითხვა, თუ მართლაც პოლიციის მაშინდელი მაღალჩინოსნები იყვნენ მკვლელობის დამკვეთ-ორგანიზატორები, რატომ დუმდა ამდენ ხანს კოტე ციხისთავი, განსაკუთრებით ნაციონალების ცხრაწლიანი მმართველობის დროს, რომლებიც გიორგი სანაიას „გულმხურვალე" ჭირისუფლებად ასაღებდნენ თავს.
ციხისთავის ქაჯანასავით ენის ამოდგმას რომ პოლიტიკური სარჩული უდევს, ალბათ, დიდი ანალიზი არ ჭირდება, თამაზაშვილი ყოფილი პრემიერ-მინისტრის ირაკლი ღარიბაშვილის სიმამრია, სოროსის მიერ ნაკვები და ამერიკის აწ უკვე ყოფილი ელჩის იან კელის „ნაფერები" ადგილობრივი ფსევდოლიბერალების ღარიბაშვილისადმი დამოკიდებულება კარგად მოგეხსენებათ. ირაკლი ღარიბაშვილი და მისი წრე, როგორც ყოველთვის წინასაარჩევნოდ ხდება ხოლმე აქტუალური, ჯერ იმ თემას შემოაგდებენ ხოლმე, რომ ღარიბაშვილი პოლიტიკაში ბრუნდება, შეიძლება მაღალ თანამდებობაზე მოგვევლინოს, შემდეგ კი წამოვა „კომპრომატების" ნიაღვარი მის საახლობლოზე. შემოდგომაზე საპრეზიდენტო არჩევნებია, მავანთ ღარიბაშვილი უკვე გამოაცხადეს პრეზიდენტობის კანდიდატად და დაიწყო მეორე, ტალახის სროლის ეტაპი, რომლის წყაროც კოტე ციხისთავია თავისი „აღიარებითი" ჩვენებით. როგორც ჩანს, ბევრს უფრთხობს ძილს ირაკლი ღარიბაშვილის პოლიტიკაში დაბრუნების ალბათობა, ამიტომ ყველა ღონეს ხმარობენ, მათ შორის ბინძურ მეთოდებსაც, რომ ეს არ დაუშვან. ამ ბინძურ „ბრძოლაში" ციხისთავის გამოყენებასაც აქვს ალბათ კონკრეტული მიზეზი, სანდო წყაროს განცხადებით, ციხისთავს ეტყობა პატიმრობის ვადა ეწურება, ეშინია შოთა ჭიჭიაშვილის შურისძიების, რომელთანაც ბოლოს საკმაოდ დაძაბული ურთიერთობა ჰქონდა, ხსენებული „აღიარების" სანაცვლოდ უსაფრთხოების გარანტიას მისცემდნენო.
ჭიჭიაშვილსა და ციხისთავს რომ ურთიერთობა გაუფუჭდათ, ამაზე წლების წინ თავად ჭიჭიაშვილი საუბრობდა ერთ-ერთ გაზეთთან ინტერვიუში. ადამიანების გატაცებაში, ბანდიტიზმსა და სხვა მძიმე დანაშაულებში ეჭვმიტანილი ჭიჭიაშვილი 2003 წლის ივნისში, მოსკოვში დააკავეს და საქართველოს გადმოსცეს. სასამართლომ მას 22 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა და სასჯელს ყველაზე მკაცრი რეჟიმის საპატიმროდ აღიარებულ სა#7 დაწესებულებაში იხდიდა. იგი 2013 წელს, ამნისტიისა და სასჯელთა შეკრებითობის პრინციპის გაუქმების საფუძველზე გაათავისუფლეს და მალევე დატოვა საქართველო, წლებია ევროპაში ცხოვრობს. საგაზეთო ინტერვიუში ჭიჭიაშვილი კოტე ციხისთავს ნაძირალად და ნომრიან აგენტად იხსენიებს, რომელიც ძალოვნებმა „შეუგდეს", იგი პეტრე ცისკარიშვილის გატაცებაშიც (2001 წელი) ციხისთავს ადანაშაულებდა და ეჭვობდა, რომ გატაცების რეალური მიზეზი არა ცისკარიშვილის ნარკომოვაჭრეებისადმი ვალი, არამედ კახა თარგამაძეს, ზურაბ ჟვანიასა და მიხეილ სააკაშვილს შორის დაპირისპირება იყო. იმ პერიოდში ესენი მოიაზრებოდნენ პრეზიდენტობის კანდიდატებად, ერთმანეთს კი უცინოდნენ, მაგრამ ზურგს უკან ძირს უთხრიდნენ, პეტრე კი ჟვანიას მეგობარი იყო. ჩვენ სულ სხვა ოპერაციაზე მივდიოდით, ავტომანქანა გვჭირდებოდა, ციხისთავს დავავალე მისი მოძებნა, მან კი პეტრე ცისკარიშვილი მოგვიყვანა. მოგვიანებით გავიგე, რომ ციხისთავი პოლიციის აგენტი იყო.
პოლიციის ვიცე-პოლკოვნიკ დავით გაგნიძის განცხადებით, რომელიც იმ პერიოდში პანკისის ხეობას კურირებდა კოტე ციხისთავი 2000 წელს გაიქცა ციხიდან, ანუ იმ დროს, როცა სასჯელაღსრულების სისტემა უკვე იუსტიციის სამინისტროს ექვემდებარებოდა და მინისტრი კი მიხეილ სააკაშვილი გახლდათ. კახა თარგამაძის ადვოკატობას ნამდვილად არ ვაპირებთ, მაგრამ გვაინტერესებს, როგორ გააქცია თარგამაძემ მასთან დაპირისპირებული პერსონის „სამფლობელოდან" პატიმარი?
ერთი საგულისხმო დეტალი, კოტე ციხისთავის „აღიარების" შემდეგ, ინტერნეტსივრცეში გავრცელდა ფეისბუქმომხმარებელ მირიან ყარაულაშვილის „რუსთავი 2"-სადმი მიმართვა - მოძებნეთ თქვენი ნაძირალა დამფუძნებლების „მარჯვენა ხელი" გიორგი ტახირიჩ არველაძე და ჰკითხეთ, იმ ნაძირალა სააკაშვილის იუსტიციის მინისტრობის და თავისი სასჯელაღსრულების დეპარტამენტის კურატორობის დროს, რატომ შეუშვა ნაციონალების გამორჩეული სახეები, პეტრე ცისკარიშვილი და ირაკლი ოქრუაშვილი ციხისთავის „კამერაში", რომელიც უკვე რამდენიმე თვის მისჯილი იყო. როგორ და რატომ სცემეს სიკვდილამდე ციხისთავს პირადად ოქრუაშვილმა, ცისკარიშვილმა და ერთმა მათივე თანამშრომელმა, რომლის გვარიც აღარ მახსოვს. თუ ამ მკვლელობის ოფიციალური ვერსიის არ სჯეროდათ, ამდენი წელი რატომ არ იძიებდნენ, თამაზაშვილი დამნაშავე რომ ყოფილიყო, ნაციონალები დაუსჯელს დატოვებდნენ, ან რაში ჭირდებოდა მას სანაიას სიკვდილი? თელავის არასრულწლოვანთა ინსპექციაში რომ ვმუშაობდი, კოტე ციხისთავი აღრიცხვაზე მყავდა აყვანილი, როგორც ძნელად აღსაზრდელი. უჭკუო ბიჭი არ იყო, მაგრამ, როგორც დღეს, მაშინაც იყენებდნენ, მისი არ მჯერა, ოღონდ დაზუსტებით ვერ გეტყვით, რატომ გააკეთა ეს განცხადება. ციხისთავი ბოლოს 2001 წელს დააკავეს, სანაიას მკვლელობა უკვე მომხდარი იყო და ხურცილავაც დაჭერილი გვყავდა. ძალიან საინტერესოა მისი დაკავების ისტორია, ციხიდან გაქცევისა და ბანდიტურ დაჯგუფების წევრობისთვის ძებნილი კაცი, პოლიციის კორდონის ცხვირწინ დასეირნობდა, ე.ი. უნდოდა რომ დაეჭირათ. ეტყობა პანკისში ვერ ჰქონდა საქმე კარგად და უნდოდა ციხეში უსაფრთხოდ ყოფილიყო. იმ ჯგუფში, რომელმაც გრიგოლ ხურცილავა შემთხვევის ადგილზე გაიყვანა, მეც ვიყავი, მე მყავდა ხელბორკილით მომაგრებული ხელზე. რა თქმა უნდა, გავესაუბრეთ, საქმესთან დაკავშირებით ისეთი სიბინძურეები მოყვა, თუნდაც გარდაცვლილი ადამიანის პატივისცემის გამო, ვერ გავიმეორებ, თუმცა არც იმის მომხრე ვარ, რომ სანაიასგან წამებული გმირი შექმნან. რომ ამბობენ სანაიას ვიდეოკასეტა ჰქონდა, რომელიც შსს-ს მაღალჩინოსნების ნარკობიზნესში ჩართულობას ამტკიცებდაო, მე სანაია პანკისის ხეობაში ჩამოსული არ მინახავს, ელენე თევდორაძე, გია ბარამიძე, პეტრე ცისკარიშვილი, კობა დავითაშვილი, ზოგი სხვა მაგათი ფრთის წარმომადგენელი ჩამოდიოდნენ. ვერ გეტყვით, რა კასეტა გადასცა ელენე თევდორაძემ სანაიას, რომელიც თურმე თვითონ არ უყურებია. ისე ხმები სულ სხვა ჩანაწერებიან კასეტაზე ვრცელდებოდა, რომელიც თითქოს სანაიას უნდა გადაეცა ასლან აბაშიძისთვის. მაგ კასეტას თავიდან ბოლომდე ვუყურეთ პოლიციელებმა, რომელსაც მერე აჭარის ტელევიზია ატრიალებდა, ოღონდ მხოლოდ გარკვეულ ფრაგმენტებს. ასლან აბაშიძემ ეტყობა მაინც დაინდო ახალგაზრდა პოლიტიკოსები და ბოლომდე არ აჩვენა საზოგადოებას მათი „ამურული გართობა". აქვე ერთსაც გეტყვით, იმ ღამეს, როცა სანაია მოკლეს, უშიშროების სამინისტროში განგაში იყო გამოცხადებული, შეიძლება ამ ორ ფაქტს შორის კავშირი არ არსებობს, მაგრამ საოცარი დამთხვევა იყო. ჩემი ვარაუდით, რაღაც მოხდა, არ არის გამორიცხული, კოტე ციხისთავმა მართლაც იცოდეს სინამდვილეში რა მოხდა, მაგრამ ამბობს კი სიმართლეს? ის ახლა ასე ვთქვათ, თავებს მარხავს, ადრეც მითქვამს თქვენთან ინტერვიუში, რომ სპეციალურად ძაბავდნენ ვითარებას, რომ შევარდნაძე ხელისუფლებიდან ჩამოეშორებინათ, ვინ იყო ამით დაინტერესებული ხომ გამოჩნდა? საბოლოოდ საქართველოს ტერიტორიების 20%-ზე მეტი დავკარგეთ. ახლაც იგივე ნიშნები იკვეთება, აქცენტი ისეთ ადამიანებზე გადააქვთ, ვინც სანაიას მკვლელობასთან არაფერ შუაშია, ეს საზოგადოების გათიშვისა და არეულობის გამოწვევისთვის კეთდება".
იმ პერიოდში ჟურნალისტის მკვლელობის არაერთი ვერსია განიხილებოდა, საუბრობდნენ სანაიასა და პარლამენტის მაშინდელი თავმჯდომარის ზურაბ ჟვანიას დაპირისპირებაზე, ფიზიკურად როგორ გაუსწორდნენ ჟვანიას დაცვის წევრები სანაიას ოქროყანაში, ახალგათხრილი ორმო აჩვენეს და ცოცხლად დამარხვით დაემუქრნენო. თვითმხილველები იმასაც ამბობდნენ, სანაიას სახლთან მისულ ჟვანიას და მის თანმხლებთ მეზობლებმა ქვები, კვერცხები და პამიდვრები დაუშინეს ყვირილით მკვლელოო. ისიც ითქვა, რომ თავად „რუსთავი 2"-ის შიგნით არსებულ დაპირისპირებას ემსხვერპლა სანაია. რომ მან რამდენიმე დღით ადრე, სამსახურში დაკარგა სახლის გასაღები და მკვლელი სახლში ელოდა და ა.შ.
„საერთო გაზეთი" შსს-ს ერთ-ერთ ყოფილ მაღალჩინოსანსაც გაესაუბრა, რომელსაც იმ პერიოდში საპასუხისმგებლო თანამდებობა ეკავა. რესპოდენტის განცხადებით, ყველა ამ ვერსიაზე გამოძიებამ სერიოზულად იმუშავა, მაგრამ ყველაზე მეტი ხელჩასაჭიდი იმ ვერსიაში იყო, რომლითაც საბოლოოდ წარიმართა გამოძიება და განაჩენიც დადგა. მთავარ პროკურატურას ახლა სს-ის საქმე არ უნდა აღეძრა, შეიძლება მოკვლევა ჩატარებულიყო, მაგრამ საბოლოოდ მაინც იმ ოფიციალურ ვერსიამდე მივლენ, რომელიც უტყუარი მტკიცებულებებით არის გამყარებული და იტყვიან, იგივე ციხისთავმა კი თქვა, მაგრამ არ დადასტურდაო. ციხისთავი კრიმინალია, მან შეიძლება შეიცვალოს პოზიცია, ამიტომ არ შეიძლება მის ნათქვამზე ააგოს ოფიციალურმა სტრუქტურამ თავისი მუშაობა. საქმეს როცა აღძრავ, ეს ნიშნავს, რომ სამივე ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება უნდა დააყენო კითხვის ნიშნის ქვეშ და დაანგრიო გამოძიება-მსჯავრდების ვერსია, თუ ამას ვერ შეძლებ, მაშინ რატომ იწყებ ძიებას?
ისე, თუ მართლაც უფრთხილდებიან სანაიას კოლეგები და ოჯახის წევრები გარდაცვლილის ხსოვნას, ხელახლა არ უნდა წამოეწიათ ეს საქმე, რომელიც არცთუ სახარბიელო კონტექსტში წარმოაჩენს მოკლულს. მკვლელობის საქმის გამოძიება კახა თარგამაძის შს მინისტრობის დროს დაიწყო, მაგრამ საბოლოოდ გახსნილად კობა ნარჩემაშვილის მინისტრობის დროს გამოცხადდა. ნარჩემაშვილს მანამდეც აქვს მონაწილეობა მიღებული მოკვლევა-გამოძიებაში, რადგან მას შს მინისტრის მოადგილის თანამდებობა ეკავა. მან მაშინდელ გენპროკურორ ნუგზარ გაბრიჩიძესთან ერთად გააკეთა სატელევიზიო განცხადება სანაიას მკვლელობის გახსნასთან დაკავშირებით. გაბრიჩიძე თუ ცოცხალი აღარ არის, კობა ნარჩემაშვილი პარლამენტში ზის, სიმართლის გაგება თუ უნდათ, დაკითხონ ნარჩემაშვილი, აცხადებს წყარო. დაკითხონ ციხისთავი, რის საფუძველზე გააკეთა ხსენებული განცხადება. „რუსთავი 2"-ის ის თანამშრომლები, რომლებმაც ბოლოს ნახეს სანაია, მისი თანამშრომელი და მეგობარი გახარია, რომელსაც გაექცა თუ გაეპარა სანაია და მოგვიანებით გმირთა მოედანზე იპოვა. ელენე თევდორაძეს, რომელიც ამბობდა რომ თურმე ვიდეოკასეტა გადასცა სანაიას, უამრავი ინტერვიუ აქვს მიცემული, როგორც კი კონკრეტულად მიადგებოდნენ ამ ფაქტს, სხვა თემაზე გადახტებოდა და იმაზე იწყებდა ლაპარაკს. „რუსთავი 2"-ში ყველამ, თავიანთი პრეზიდენტიანად იცოდნენ როგორ იქცეოდა და სად უნდა წასულიყო იმ ღამით სანაია, სადაც შემთხვევით გადააწყდა ხურცილავას. საქმეში დევს ყველა მასალა, მათ შორის ამერიკაში ჩატარებული ექსპერტიზების დასკვნები, რომ „გრიცკო" ნამდვილად სანაიას ავტომანქანით წავიდა სანაიას სახლში, სადაც ასევეა მტკიცებულებები, რომ იქ იყო და მან მოკლა სანაია ტაბელური იარაღით. ზუსტად ამ იარაღით გავიდა ძიება ხურცილავაზე, რომელიც დაცვის პოლიციის თანამშრომელი იყო. სხვათა შორის, მერე მის ხელმძღვანელობასაც სთხოვდნენ პასუხს, რატომ არ ჩამოართვეს იარაღი სამუშაოს დამთავრების შემდეგ. აბსოლუტურად ყველა ვერსიაა დამუშავებული, ყველა მოწმე დაკითხული, მათი ჩვენებების საფუძველზე გავიდა გამოძიება ამ ვერსიაზე. მათი ჩვენებები რომ არ გამოქვეყნებულა და საზოგადოებამ არ იცის რა აქვთ გამოძიებისთვის ნათქვამი, იმიტომ აყრიან ხალხს თვალში ნაცარს და გამოძიების მიმართ უნდობლობაზე საუბრობენ. იყო შემტევი ჟურნალისტი, ისეთ რაღაცებს ამბობდა, რასაც სხვები ვერ ბედავდნენ, ამიტომაც იყო პოპულარული, მაგრამ ეს ერთი მხარეა. ისიც ხომ უნდა ითქვას, რაც ამ ადამიანს ჭირდა. ამას თუ დამალავ, დამთავრებულია, საქმეზე ჭეშმარიტებას ვერ დაადგენ.
რესპოდენტი არ გამორიცხავს, რომ მართლაც არსებობდა ჟვანიასა და სანაიას დაპირისპირება ზემოხსენებულ ვიდეოკასეტასთან დაკავშირებით, ეგ ვერსია აუცილებლად იქნება შესწავლილი. პირადად მე, არ დამვიწყებია კახა თარგამაძის მიმართვა „რუსთავი 2"-ელების მიმართ, რომლებიც „პოლიტიკური" დანაშაულის დაუყოვნებლივ გახსნას და დამნაშავის მკაცრად დასჯას ითხოვდნენ, ეს დანაშაული აუცილებლად გაიხსნება, მაგრამ ვეჭვობ, რეალური მიზეზი მოგეწონოთ და საინტერესოა, მაშინ რა რეაქცია გექნებათო. სანაიას ნაყალბევად აჟრიმულებული „გულშემატკივრები" საქმის გახსნის შემდეგ, მართლაც საეჭვოდ გაისუსნენ და 17 წლის მანძილზე დუმილის უფლებას „იყენებდნენ", სანამ კოტე ციხისთავის სატელეფონო ზარმა არ ახსნა „ჯადო".
მანანა სუხიშვილი